...είναι ο πόνος. Χωρίς τον πόνο, το σύνολο της εμπειρίας μας δεν θα ήταν παρά ένα όνειρο, ίσως ούτε καν αυτό. Χωρίς τον πόνο, ο άνθρωπος θα ήταν απαλλαγμένος από το ζυγό της ανάγκης, αλλά ίσως και από κάθε κίνητρο, κίνητρο ακόμη και για να ασχοληθεί με ο,τιδήποτε τον περιβάλλει, ακόμη και για να προσπαθήσει να το αντιληφθεί. Χωρίς τον πόνο, θα μας ήταν ξένο ακόμη και το ίδιο μας το σώμα, αφού όχι μόνο οι διάφορες ανάγκες του θα μας άφηναν αδιάφορους, αλλά και τα παθήματά του θα ήταν για εμάς άνευ ενδιαφέροντος, ακόμη και οι ακρωτηριασμοί, ακόμη και η απώλεια αισθητηρίων οργάνων, όπως τα μάτια - αφού το μόνο που θα χάναμε θα ήταν ένα θέαμα. Χωρίς τον πόνο, έρωτας δεν θα υπήρχε, αφού δεν θα υπήρχε στέρηση του άλλου και επιθυμία για ολοκλήρωση. Χωρίς τον πόνο, η αίσθηση του χρόνου θα ήταν ελάχιστη και εντελώς υποκειμενική, ίσως ονειρική, αφού τα διάφορα ρολόγια του σώματος, το μούδιασμα του ποδιού όταν μένουμε στην ίδια θέση, η βαθμιαία αύξηση των αναγκών, της δίψας, της πείνας, όλα αυτά θα απουσίαζαν, μια ημέρα θα μπορούσε ίσως να μοιάζει με δέκα λεπτά και το αντίστροφο.Χωρίς τον πόνο, δεν θα υπήρχε χαρά, η χαρά είναι αρνητικό μέγεθος και ορίζεται ως απουσία του πόνου ή του φόβου του πόνου ή απαλλαγή από τον πόνο ή από το φόβο του πόνου.
Χωρίς τον πόνο, δεν θα υπήρχε αγάπη, αφού δεν θα μπορούσαμε να συμΠονέσουμε κανέναν και τίποτε.
Η ζωή, ως εμπειρία, είναι πόνος, το να ζεις, σημαίνει να πονάς, το να μην πονάς, σημαίνει ότι δεν ζεις.
Ο πόνος είναι το φυτίλι και η μίζα της αντίληψης, η άγκυρα στο πραγματικό, ίσως η πιο αξιόπιστη άγκυρα και, αν δεν με πιστεύετε, θυμηθείτε πόσες φορές έχετε ζητήσει να σας τσιμπήσουν για να δείτε αν ονειρεύεστε, για να βεβαιωθείτε ότι αυτό που σας συμβαίνει είναι πραγματικό.
.
Λοιπόν, ίσως ο πόνος να είναι πράγματι το τίμημα, το νόμισμα με το οποίο πληρώνει η ψυχή τη γνώση.
27 σχόλια:
Περαστικέ, κοπάνησε μία στον επίσημο για να μην πλήττει άλλο.
Να πονέσει, για να μάθει! :-)
Χα το θέμα σηκώνει μεγάλη συζήτηση.
Συμφωνώ και διαφωνώ. Οτι μαθαίνουμε μέσω του πόνου είναι δεδομένο αλλά η ζωή δεν είναι ο πόνος.
Και μην το ξαναπείς αυτό γιατί θα σε μαστιγώσω!
Ζωή ίσον συναίσθημα, θετικό ή αρνητικό.
"Αν είναι ανθρώπινος ο πόνος δεν είμαστε άνθρωποι μόνο για να πονούμε." Γ.Σεφέρης
Sousou, μη δίνεις σημασία στον ξινισμένο.
Ellinida, σκέψου όμως σε ποιο χώμα φυτρώνουν τα συναισθήματα.
Wert01gf, και ερχόμαστε ξανά στο μεγάλο ερώτημα, ποιο είναι το νόημα όλων αυτών; Γιατί είμαστε άνθρωποι;
Καλημερα Περαστικέ.
Πολυ ενδιαφερον το θεμα και αληθινο.
Εκτός απο το τίμημα είναι και λυτρωτικος, μας συνεφερει μερικες φορες.
Γεια σου Aria, δεν ξέρω, σκέφτομαι μερικές φορές ότι αν οι ψυχές μας ήταν πιο ευαίσθητες, δεν θα χρειαζόταν να σφυροκοπούνται τόσο άγρια στο αμόνι του πόνου. Για να εκφραστώ κάπως πλατωνικά, ίσως να είμαστε στον κόσμο που μας αξίζει. Το κείμενο είναι κάπως ξορκιστικό.
Αλλά εμένα, αγαπητέ μου Περαστικέ, ποιος με ρώτησε ποιος κόσμος μου αξίζει; Πάντως όχι αυτοί που με γέννησαν. Ούτε κανέναν άλλον θυμάμαι να με ρώτησε. Ερήμην μου αποφασίζουν όλοι τί μου αξίζει;
Και τί λεκτική επαλήθευση είναι αυτή που μου ζητάς; Ούτε κινέζικα να ήταν.
Καλό φθινόπωρο σε σένα και τον σχολιαστή. Μια ανάρτηση που "πονάει"........πολύ γλυκά όμως.
@Περαστικός, κάπου στη μέση λες ότι η χαρά (ως αρνητικό μέγεθος) είναι ουσιαστικά η απουσία του πόνου (στατική επικούρεια ηδονή).
Παρακάτω λες ότι η ζωή είναι πόνος, το να μην πονάς σημαίνει ότι δεν ζεις (συμφωνώ και με αυτό).
Συμπέρασμα μεταξύ άλλων: η στωική γνώση και αντιμετώπιση του θανάτου οδηγεί σε πιο ουσιαστική και ευτυχισμένη ζωή(;)
...΄΄Λοιπόν, ίσως ο πόνος να είναι πράγματι το τίμημα, το νόμισμα με το οποίο πληρώνει η ψυχή τη γνώση.''
εξαιρετο
Πολύ καλό κείμενο.
Πιατεύω ακόμα πως ο πόνος ρυθμίζει και την ένταση της χαράς ή της ευτυχίας. Όταν ξεπεράσεις κάτι επώδυνο η χαρά είναι δεδομένη. Αν ο πόνος είναι μεγάλος, για παράδειγμα αν προέρχεται από ένα πρόβλημα μεγάλο, τότε η χαρά είναι διπλή, όπως λέμε.
Βέβαια το να διαβάζουμε τα κείμενά σου και να νιώθουμε χαρά γι αυτό δεν έχει να κάνει με κανενός είδους πόνο... :)
Zizugataki, δυστυχώς, σε αυτή την κατάσταση βρισκόμαστε όλοι. Προσπαθούμε μετά στα τυφλά και εκλογικεύσουμε τα πράγματα. Άλλοι το ρίχνουν στη θρησκεία, άλλοι αλλού. Νομίζω ο Όμηρος ήταν που όταν τον ρώτησαν ποια είναι η καλύτερη τύχη για τον άνθρωπο, εκείνος απήντησε να μην γεννιέται. Όταν του είπαν αυτό που μου λες και εσύ, ότι κανέναν δεν τον ρώτησαν να θα γεννηθεί, οπότε πες μας το επόμενο πιο καλό, εκείνος απήντησε: να πεθάνει αμέσως αφού γεννηθεί (Αρχήν μεν μη φύναι επιχθονίοισιν άριστον, φύντα δ όμως ώκιστα πύλας Αίδαο περήσαι. http://www.biblioasi.gr/product_info.php?cPath=10400_440&products_id=136066)
Αφού βρεθήκαμε βέβαια εδώ, νομίζω ότι καλό είναι να περιμένουμε και να δούμε τι θα βγει, έτσι και αλλιώς, όλα είναι μόνο προσωρινά και εμείς περαστικοί.
:-)
Καλό φθινόπωρο Αγγελική, αφού είναι γλυκά, κάτι είναι και αυτό :-)
Greek Rider, σωστές οι παρατηρήσεις. Τον θάνατο καθ’ αυτόν (όχι ως απώλεια αγαπημένου προσώπου και χωρίς τις δυσάρεστες περιστάσεις που μπορεί να προηγούνται) δεν τον θεωρώ δεινό αλλά αγαθό, ξαλάφρωμα της ψυχής. Σκέψου πως θα ήταν αν ήμασταν για πάντα δέσμιοι αυτού του απατεώνα στον καθρέπτη και του κόσμου που τον περιβάλλει. Ο θάνατος είναι η μεγάλη πηγή της ελευθερίας μας. Είναι καλό να στοχαζόμαστε πάνω στο θάνατο αν θέλουμε να ωριμάσουμε. Και οι επικούρειοι και οι στωικοί μας διδάσκουν πολλά για τη στάση που πρέπει να έχουμε σε αυτό τον κόσμο. «Τα Εις Εαυτόν» είναι ένα από τα αγαπημένα μου βιβλία. Αποδοχή, το πιο δύσκολο επίτευγμα για τον άνθρωπο.
Exofthalmi, ποιος ξέρει, μπορεί κάποια στιγμή να επιλέξαμε να γευθούμε τον καρπό της γνώσης και, τώρα, να τι τραβάμε :-)
Γαϊδάρα, σε ευχαριστώ, αλλά είσαι σίγουρη ότι το να απολαμβάνεις ένα κείμενο δεν έχει να κάνει σε τίποτα με τον πόνο; Και όμως, η ανάγνωση ενός κειμένου που σου αρέσει σε απαλλάσσει από άσχημες σκέψεις, ρίχνει πνευματικούς φραγμούς, σε τελική ανάλυση σε απαλλάσσει από την πλήξη που είναι η αιχμαλωσία στο χρόνο. Δεν υπάρχει χαρά χωρίς υπόστρωμα πόνου.
:-)
Έχεις δίκιο :)
ps. Ούτε ένα κοπλιμάν δεν μπορούμε να κάνουμε... έχει δίκιο ο σχολιαστής να γκρινιάζει :P
Γαϊδάρα, αν συμφωνείς με τον επίσημο σχολιαστή, να σου τον στείλω για μερικές μερούλες :P
Στα ίδια χώματα μεγαλώνουμε όλοι. Κάκτοι και λουλούδια. Και μην ξεχνάς την λαική σοφία.
Από ξερό κλαδί βγαίνει ανθός.
O ίδιος ο πόνος είναι το και το πρόβλημα και η λύση του. Ο πόνος είναι κινητήρια δύναμη. Μας στρέφει εναντίον του εκούσια, μας προκαλεί σε μια μάχη με έπαθλο την ευτυχία, την ηρεμία, την απόλαυση...Ο πόνος δεν είναι εχθρός. Είναι ο "γονιός" που ξέρει το καλό μας, είναι "το μάθημα της εγκαρτέρησης και της υπομονής" που πρέπει να περάσουμε για να περάσουμε στην επόμενη "πίστα"! Επίσης, να μηβ ξεχάσω το κοινότυπο: "Όταν πονάμε κατά βάθος μας αρέσει..γιατί είναι ο τρόπος να επιβεβαιώνουμε την ύπαρξή μας. Τίποτα νεκρό δεν πονάει.."
Πολλά μεσημεριανά φιλιά!
Ας κοπιάσει :P
Δεν είναι ο πόνος το τίμημα που πληρώνει η ψυχή για την γνώση αγαπητέ μου Περαστικέ.
Με τόσους πόνους που βιώνουμε(σωματικούς και ψυχικούς )από την ώρα που γεννιόμαστε θα είμασταν οι κλειδοκράτορες της γνώσης! Αλλά δεν είμαστε...
Ο πόνος είναι το επαγωγικό πηνίο για να "καταλάβει" η μια ψυχή την άλλη.
Κι "εδώ" δεν βρεθήκαμε για να δούμε "που θα βγει"
Βρεθήκαμε για μάθουμε.Κι αν δεν μάθουμε γιατί βρεθήκαμε εδώ,άδικα φάγαμε τον καρπό της γνώσης.
Επρεπε μάλλον να φάμε τον καρπό από το δέντρο της ζωής, πριν ο καλός Δημιουργός μας καταλάβει την μαλακία που έκανε δίνοντας μας ελεύθερη βούληση και έβαλε τον Ουριήλ να το φυλάει μετά με την ρομφαία.(Γεννεσις κεφ.2)
Εμείς αρρωσταίνουμε το σώμα μας και πονάει,εμείς και την ψυχή μας...
Κανένας δεν φταίει που ξαναγεννιόμαστε εσαεί.
Εμείς συνωστιζόμαστε(αγέννητες ψυχές)στο πρώτο στερέωμα και ψάχνουμε εναγωνίως τρόπο να έρθουμε στο "σχολείο-Γη" μήπως και πάρουμε το διαβατήριο για να περάσουμε τα 7 στερεώματα της γνώσης που θα εξαλείψει τον πόνο όπως και...πολλά άλλα...
Καλησπέρα, Ellinida, να ήτανε λιγότερο αγκαθωτοί οι κάκτοι...
Tramp, δεν μου αρέσει να πονάω, δεν μου αρέσει καν αυτός ο κόσμος.
Γαϊδάρα, μακάρι να τον ξεφορτωνόμουν, έστω για λίγο, ελπίζω να τον πείσεις :-P
Panagiota, ελκυστικό αυτό το μοντέλο, της ζωής σαν σχολείου όπου οι ψυχές εκπαιδεύονται μέσα από επάλληλες ενσαρκώσεις. Κάτι τέτοιο είπε και ο Πλάτωνας. Ωστόσο, αν κάποιος μου έλεγε ότι έχει πρόβλημα τώρα και σκέφτεται να κάνει μια πρόωρη έξοδο και ότι δεν μπορεί να δεχτεί κάποια ερμηνεία, θα του έλεγα, κάτσε, περίμενε να δεις τι θα βγει, τι έχεις να χάσεις; Μερικές στιγμές ακόμη, από το άπειρο που περιμένει έτσι και αλλιώς. Αν περιμένει το μηδέν, τι διαφορά κάνουν μερικές στιγμές ακόμη σε αυτό τον μίζερο κόσμο; Αν υπάρχει κάποιο νόημα σε αυτή την ύπαρξη, θα έχεις πάρει τη σωστή απόφαση. Νομίζω ότι αυτό είναι κάτι που μπορούν να το καταλάβουν όλοι.
Θυμήθηκα τώρα μια είδηση λίγων μηνών. Ένα βρέφος είχε γεννηθεί ανίκανο να αισθανθεί πόνο, κάποιο ελάττωμα του νευρικού συστήματος. Έτρωγε μέλη του σώματός του όπως εμείς μασουλάμε ένα κοψίδι, είχε βγάλει και ένα της μάτι. Κανένας δεν ήξερε τι να κάνει για να το αντιμετωπίσει αυτό, πέραν του συνεχούς ελέγχου και των δεσμών. Χωρίς πόνο δεν υπάρχει καμία σύνδεση με τον κόσμο, καμία σύνδεση με το ίδιο μας το σώμα, ίσως καμία σύνδεση με την ίδια την ατομικότητά μας.
Κατι τέτοιο είπε ο Πλάτωνας ,κάτι τέτοιο είπε ο Σωκράτης,κάτι τέτοιο είπαν πολλοί που το "σύστημα" τους αποκάλεσε τρελλους ή τους καταδίκασε με διάφορους τρόπους θανάτου.
Δεν θα πω άλλα,ούτε για τις αγέννητες ψυχές,ούτε για τις μετενσαρκωμένες αλλεπάλληλες ζωές,ούτε για το βρέφος που γεννήθηκε χωρίς να νοιώθει πόνο(σε λάθος ώρα γεννήθηκε το άμοιρο και σε λάθος γονείς) γιατί κι εμένα τρελή θα με χαρακτηρίσετε!
Την καληνύχτα μου σε όλους...
Καλημέρα, Panagiota. Μην ανησυχείς για το πώς θα σε χαρακτηρίσουν, εδώ άλλοι πιστεύουν ότι είναι το κέντρο του κόσμου, σε θεούς-παππούληδες, διαβόλους, τριβόλους, παρθενογενέσεις, σε αιώνιες κολάσεις επειδή κάνανε μια αμαρτωλή σκέψη και σε παραδείσους επειδή αφήσανε εκείνο το ακίνητο στην εκκλησία Α.Ε. αντί στα παιδιά τους. Όχι, δεν νομίζω ότι κινδυνεύεις να χαρακτηριστείς οτιδήποτε.
Αντί σχολίου ένα τραγούδι αφιερωμένο από μένα:
http://www.youtube.com/watch?v=SmVAWKfJ4Go
Ελπίζω να σου αρέσει.
Εξαιρετικός ο Johny Cash.
I hurt myself today
to see if I still feel
I focus on the pain
the only thing that's real
the needle tears a hole
the old familiar sting
try to kill it all away
but I remember everything
what have I become?
my sweetest friend
everyone I know
goes away in the end
and you could have it all
my empire of dirt
I will let you down
I will make you hurt
I wear this crown of thorns
upon my liar's chair
full of broken thoughts
I cannot repair
beneath the stains of time
the feelings disappear
you are someone else
I am still right here
what have I become?
my sweetest friend
everyone I know
goes away in the end
and you could have it all
my empire of dirt
I will let you down
I will make you hurt
if I could start again
a million miles away
I would keep myself
I would find a way
Να το πώ αλλιώς; Ευτυχία είναι το διάστημα ανάμεσα στον πόνο.
Οι περισσότεροι άνθρωποι όμως αντιδρούν στον πόνο που τους αναλογεί είτε αναισθητοποιώντας τους εαυτούς τους (οπότε απανθρωπίζονται σε έναν βαθμό) είτε μεταθέτοντάς τον πόνο που τους αναλογεί στους άλλους. Γιατί να τον αγνοήσεις δεν γίνεται. Γίνεται μόνο, τρίτη λύση, να τον κρύψεις βαθιά μέσα σου, αλλά τότε, πόσο βαθιά σε τρώει...
Καλησπέρα φίλτατε
Καλησπέρα, Μαύρε Γάτε. Υπάρχει ίσως και άλλος δρόμος, αυτός του στωικού, της αποδοχής, το πιο δύσκολο από όλα, για όσους δεν συμβιβάζονται και θέλουν να βλέπουν και τις δύο πλευρές του νομίσματος.
Νομίζω πως αυτό είναι κάπως ανέφικτο. Ακόμα και οι Στωικοί ήταν άνθρωποι, γενναίοι άνθρωποι, αλλά άνθρωποι...
Μπορούμε να είμαστε σε έναν βαθμό στωικοί, εγώ προσωπικά με τον πόνο έχω μεγάλες κουμπαριές και συμπεθεριές, προσπαθώ να τον δεχτώ για να γλυκάνει, αλλά όχι ότι δεν με .. πονά...
καληνύχτα φίλτατε (έκανα μια περασιά στο μπλογκ σου και μ' αρέσει πολύ ο τρόπος που βλέπεις τον κόσμο, εξ ού και η προσφώνηση "φίλτατε")
Καλημέρα, φίλτατε Μαύρε Γάτε. Γνωρίζω ότι έχουμε πολλές κοινές απόψεις καθώς είμαι τακτικός επισκέπτης του μπλογκ σου, εκτιμώ επίσης την παρουσία σου στα ιστολόγια.
Οι Στωικοί δεν αρνούνται τον πόνο, τον αποδέχονται όμως ως αναπόσπαστο μέρος της ζωής, όχι όμως μόνο στα λόγια, αλλά και στις πράξεις τους, στη γενική στάση τους απέναντι στον κόσμο και αυτό θέλει άσκηση. Δεν είναι υπεράνθρωποι, κάθε άλλο, φυσικά και πονούν. Ωστόσο, πονούν λίγο ακόμη και όταν χαίρονται και σε αντάλλαγμα έχουν λίγη γαλήνη ακόμη και όταν πονούν. Στόχος είναι να βλέπουν τη ζωή ως έχει χωρίς να παρασύρονται από τις περιστάσεις. Η στάση τους είναι το αντίθετο του ευδαιμονισμού, της αλαζονείας, το αντίθετο της αμετροέπειας στη χαρά και στη νίκη και της απελπισίας στη λύπη και στην ήττα. Τα ανταλλάσσουν αυτά ίσως με μια γλυκιά μελαγχολία, με ήπια χαρά και ήπια λύπη, αλλά και περισσότερη αλήθεια. Είναι σαν να έχεις ένα μικρό χώρο μέσα σου που είναι άβατο, που στέκεσαι εκεί μέσα και βλέπεις το σίφουνα του κόσμου να στροβιλίζεται γύρω σου. Είναι δύσκολο, αλλά μου αρέσει αυτή η στάση. «Τα Εις Εαυτόν» ήταν ένα βιβλίο που με άγγιξε βαθιά όταν το διάβασα πριν από καιρό. Αυτός ο Μάρκος Αυρήλιος ήταν αυτοκράτορας, αλλά και κάποιος που πένθησε πολλά παιδιά του και αντιπάλεψε πολλά.
Δημοσίευση σχολίου