- Για το καλό σας το κάνω, για να σας προστατεύσω, με χρειάζεστε, σας είμαι απαραίτητος.Πριν από λίγες μέρες, ανοίγοντας αργά το βράδυ την τηλεόραση, είδα αυτό που ήταν η αφορμή για να ξεχειλίσει το ποτήρι. Σε ακόμη μία αμερικανική αστυνομική/περιπετειώδη/κατασκοπική σειρά, ο καλός βρίσκεται σε μια τέτοια κατάσταση ώστε να είναι «αναγκασμένος» να καταφύγει στα βασανιστήρια για να σώσει αθώους/τη χώρα του/τον κόσμο. Είναι πλέον προφανές ότι στην εποχή του Γκουαντάναμο, της προσπάθειας περιστολής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των ελευθεριών μας από τις πανάγαθες κυβερνήσεις μας, που επιθυμούν να προστατεύσουν τους αμνούς, τους πολίτες τους, από διάφορες υπαρκτές ή κατασκευασμένες απειλές, κάποιοι χρησιμοποιούν αυτό το εργαλείο κατασκευής συναίνεσης για να μας πείσουν ότι τα βασανιστήρια και οι παραβιάσεις των ανθρώπινων δικαιωμάτων είναι «ΟΚ» και να λύσουν τα χέρια των «τσοπανόσκυλων». Πρέπει να πειστούμε ότι τα βασανιστήρια είναι αποδεκτά και να συνηθίσουμε στην ιδέα τους. Για αυτό τον σκοπό, μας παρουσιάζονται διάφορα απίθανα σενάρια, όπου ο καλός πρωταγωνιστής, με βαριά καρδιά, αναλαμβάνει - ή επιτρέπει σε κάποιον άλλο να αναλάβει - το βαρύ έργο των βασανιστηρίων.
Όταν ο χαμηλών αντιστάσεων νους βομβαρδίζεται από τέτοια μηνύματα από την τηλεόραση, αλλάζει τρόπους αντίδρασης και επεξεργασίας των ειδήσεων. Όταν συστηματικά η τηλεόραση προβάλλει ήρωες σε σειρές (γυρισμένες από εταιρείες που χρηματοδοτούνται και ελέγχονται από κέντρα που δεν είναι ξένα προς την εξουσία και τους σκοπούς της) οι οποίοι υιοθετούν τέτοιες συμπεριφορές ή παραβιάζουν προσωπικά δεδομένα για να προστατεύσουν εμάς, τους αδύναμους, τρυφηλούς και ευαισθητούληδες, που δεν ξέρουν τι τους γίνεται, από κακούς που θέλουν να ανατινάξουν με πυρηνικά την πόλη μας ή από απαγωγείς που θάβουν τα θύματά τους μέσα σε ειδικά δοχεία στην έρημο με μόνο λεπτά ζωής να τους απομένουν, είναι φυσικό ότι θα προσλαμβάνουμε και με διαφορετικό τρόπο τις ειδήσεις για βασανιστήρια και ενδεχομένως να σκεφτόμαστε και ότι το Γκουαντάναμο ή μέθοδοι όπως οι απαγωγές της CIA ανά τον κόσμο ίσως να μην πρέπει να απορρίπτονται αβασάνιστα, ακόμη και αν υπάρχουν πιθανότητες το θύμα να είναι κάποιος αθώος (συμβαίνουν και αυτά βρε παιδιά, τι να κάνουμε; Σίγουρα αν καθόταν στα αβγά του ή αν δεν ήταν από λάθος περιοχή του κόσμου δεν θα το πάθαινε.).
Σε προηγούμενες δεκαετίες τέτοια σενάρια σε τηλεοπτικές σειρές ήταν αδιανόητα. Θυμάμαι αστυνομικές σειρές της δεκαετίας του 70 και του 80 που είχαν ακόμη και ανθρωπιστικά μηνύματα, αλλά ίσως τότε η ανθρωπότητα να είχε ακόμη ισχυρότερη μνήμη των αποτελεσμάτων της ολίσθησης στη βαρβαρότητα, καθώς δεν απείχε χρονικά τόσο από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, ενώ παράλληλα μαινόταν και ένας ιδεολογικός πόλεμος στο πλαίσιο του οποίου η Δύση προσπαθούσε να προβάλλει μια εικόνα ηθικής ανωτερότητας και σεβασμού των ανθρώπινων δικαιωμάτων και των ελευθεριών. Σήμερα, κυριαρχούν συνθήματα, λογικές και προπαγάνδα που θα ζήλευε και το τρίτο ράιχ, οι γκεσταπίτες θα λείπανε;
.
Υ.Γ. Ολοκληρώνοντας αυτή την ανάρτηση, αναρωτήθηκα πόσοι είχαν ασχοληθεί με το θέμα, μια απλή αναζήτηση έφερε αμέσως αποτελέσματα, παραθέτω τρία που φαίνονται ενδιαφέρονται, εδώ , εδώ , εδώ (έπρεπε να το είχα φανταστεί ότι το περίφημο «24» είναι πνευματικό παιδί του Fox, υπερσυντηρητικού, λαϊκίστικου καναλιού, οργάνου των ρεπουμπλικάνων). Δεν το έψαξα πολύ και είμαι σίγουρος ότι μπορείτε να βρείτε και άλλα.
10 σχόλια:
Το 24 είδες προφανώς... Είχε γίνει μεγάλη φασαρία μ' αυτό το ρημάδι πριν απο κάποια χρόνια στις ΗΠΑ, χωρίς να ιδρώσει το αυτί κανενός. Αντιθέτως αποτέλεσε την μεγαλη επιτυχία του Fox και αντιγράφηκε σκηνοθετικά κατά κόρον απο όλους τους υπόλοιπους αργότερα, ειδικά ως προς τον cliffhanger τρόπο που τελειώνει έκαστο επεισόδιο(Lost, PrisonBreak, Heroes κλπ).
Όσον αφορά το περιεχόμενο του, θέλω να θυμίσω ότι η πλειοψηφία των αμερικανών σκέφτεται ακριβώς όπως περιγράφεις.
O tempora, o mores...
Εγώ πάλι αναρωτιέμαι, είναι τόσο χαζοί οι άνθρωποι; Δεν μπορούν να καταλάβουν; Να φιλτράρουν τι βλέπουν;
p.s. μου αρέσουν επίσης τα σκίτσα και τα σχόλια του μοβόρου σχολιαστή :)
Dormammu, όχι, ήταν κάποιο άλλο, ούτε θυμάμαι ποιο καθώς δεν παρακολουθώ συστηματικά. Η ειρωνεία είναι ότι τα βασανιστήρια αμφισβητούνται ως αξιόπιστος τρόπος απόσπασης πληροφοριών.
Εμπρός, ξανά στο μεσαίωνα!
x-ray, οι άνθρωποι χαμηλών αντιστάσεων, όχι απαραιτήτως χαζοί, παρασύρονται από την «παράσταση» και εγκλωβίζονται σε αυτήν λησμονώντας ότι η ίδια είναι ένα τεχνητό δημιούργημα. Τα κινηματογραφικά/τηλεοπτικά έργα προϋποθέτουν ένα suspension of disbelief (αναστολή δυσπιστίας/ συμμετοχή του θεατή) κάτι όμως που τα καθιστά και άριστα οχήματα προπαγάνδας και διαμόρφωσης κοινής γνώμης.
Χαίρομαι που σου αρέσουν :)
Φανταστείτε μια κατάσταση όπου ένας σκηνοθέτης θα γύριζε μια τηλεοπτική σειρά όπου ο «καλός» πρωταγωνιστής διαπιστώνει ότι ο άνθρωπος που βασάνισε είναι τελικά αθώος ή όπου τα βασανιστήρια θα έχουν ως αποτέλεσμα εσφαλμένες πληροφορίες με τραγικά αποτελέσματα ή ο πρωταγωνιστής υφίσταται ψυχολογικές συνέπειες και αλλοίωση του χαρακτήρα του λόγω των βασανιστηρίων που έκανε. Το θέαμα είναι πάντα θέαμα και πρέπει να γίνεται αντιληπτό και να κρίνεται ως τεχνητό/καλλιτεχνικό δημιούργημα, ως μέσο και ως φορέας ιδεών (ιδίως όταν είναι προφανής η πρόθεση) και όχι σαν να επρόκειτο για πραγματικότητα. Διαβάζεις ένα κείμενο που λέει ότι πρέπει να γίνονται βασανιστήρια, τοποθετείσαι κριτικά και το απορρίπτεις. Παίρνει όμως αυτή τη θέση ένας ικανός σκηνοθέτης, κατασκευάζει μια ιστορία όπου τα βασανιστήρια είναι το μέσο για τη σωτηρία (και όχι ύβρις), δείχνει χάρις σε αυτά να σώζεται ένα παιδί ή μια πόλη ή χώρα από τη μεγαλύτερη φρίκη και ορίστε, αν τολμάς αμφισβήτησε! Ο μύθος της σπηλιάς του Πλάτωνα πρέπει να είναι κτήμα κάθε ελεύθερα σκεπτόμενου ανθρώπου που δεν θέλει να γίνεται παίγνιο εκείνων που του παρουσιάζουν σκιές ειδώλων σαν να επρόκειτο για την πραγματικότητα.
Είχα διαβάσει παλιότερα για τη σκόπιμη αύξηση της βίας στις Χολυγουντιανές παραγωγές και τη μεγάλη μείωση των "ερωτικών" σκηνών. Τα εισαγωγικά τα βάζω επειδή με αυτόν τον όρο χαρακτηρίζεται και ένα απλό φιλί.
Ένα παράδειγμα που είχε δοθεί: σε μια παιδική/εφηβική σειρά ή ταινία μπορεί να υπάρχουν πολλά περιστατικά βίας, στο σχολείο, μεταξύ αδερφών, παίζοντας κάποιο άθλημα αλλά δεν υπάρχει ούτε μία σκηνή που δύο παντρεμένοι γονείς δίνουν ένα πεταχτό φιλάκι στο στόμα για να καλημερίσουν ο ένας τον άλλον.
Η βία διδάσκεται...
Αν δεν έχεις δει την ταινία The Siege την συστήνω ανεπιφύλακτα:
http://en.wikipedia.org/wiki/The_Siege και
http://www.imdb.com/title/tt0133952/
Μια προφητική ματιά (το 1998 πριν την 11η Σεπτεμβρίου) στις ελευθερίες και στην τρομοκρατία, πριν την επιδρομή των υπερ-συντηρητικών νεο-Χριστιανών βασανιστών.
Ενδιαφέρον, Διόνα, λες και δεν είχαν αρκετή βία, και εντός και εκτός οθόνης, έτσι και αλλιώς.
Ευχαριστώ για την πληροφορία, Φλύαρος, δεν την έχω δει, αλλά έχω ξανακούσει για αυτήν.
Φίλε μου Περαστικέ θίγεις ένα θέμα που ενοχλεί κυρίως αυτούς που νομίζουν ότι είναι ομοϊδεάτες σου, δηλ. τους φιλόζωους και τους φιλάνθρωπους.
Όμως στις δημοκρατικές κοινωνίες των ηλιθίων και οι φιλόζωες και φιλάνθρωπες απόψεις διαμορφώνονται από τους ίδιους Μεγάλους Αδερφούς. Γιατί έτσι δημιουργούν απόλυτα ελεγχόμενους, μαλθακούς απόλεμους.
Συμφωνείς νομίζω μαζί μου πως οι ανίκανοι να εξασκήσουν βία όταν και όπου χρειάζεται, είναι άξιοι της δουλικής μοίρας που τους επιβάλλουν οι βιαστές τους.
Ζούμε πάντα στον ίδιο άγριο κόσμο κάτω από μιά επίπλαστη κρούστα «πολιτισμού».
Βεβαίως αποδοκιμάζω τα βασανιστήρια, διατηρώ όμως το δικαίωμά μου να υπερασπίζομαι – με κάθε μέσο – την ελευθερία μου και την τιμή μου.
Φίλε, SWK, όποιος είναι φιλόζωος, σίγουρα είναι ομοϊδεάτης μου, αλλά, για να είμαι ειλικρινής, για το φιλάνθρωπος δεν είμαι σίγουρος. Πέρα από αυτά, πάντως, η φιλότητα προς όλα είναι αναπόφευκτη κατάληξη του εξελισσόμενου πνευματικά ανθρώπου. Αυτό δεν συνιστά μαλθακότητα ή αδυναμία, το αντίθετο μάλλον, είναι οι δυνατοί που δεν κρύβονται και δείχνουν αυτό που είναι στον κόσμο και είναι οι δειλοί και μικρόψυχοι που υιοθετούν το προσωπείο της σκληρότητας και αυτοακρωτηριάζονται ψυχικά. Ήταν η Αντιγόνη (του Σοφοκλή) δειλή που είχε μόνο αγάπη και όχι μίσος; Τώρα, φυσικά, όποιοι χειραγωγούν για τους δικούς τους σκοπούς προσπαθούν να κατευθύνουν τις κοινωνίες σε ψεύτικους/παραποιημένους/ψευδεπίγραφους στόχους και ιδανικά, προς οποιαδήποτε κατεύθυνση. Πιο συχνά πάντως κατευθύνουν τα πλήθη προς στόχους αντίθετους από αυτούς που υπαινίσσεσαι, στέλνοντας στρατιές ηλιθίων να σφάζονται κάτω από πλαστικά λάβαρα, για τα δικά τους συμφέροντα ή απλώς για να διατηρούν τον έλεγχο. Το μίσος είναι πάντα ευκολότερο και ελκυστικότερο για τους ηλιθίους. Τα ξεδιάντροπα και αποδεδειγμένα ψέματα και προφάσεις με τα οποία έγινε η επέμβαση στο Ιράκ είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα. Τώρα, για τη βία, σίγουρα είναι κακό, κάποιες φορές είναι αναγκαίο κακό, αφού όλα τα άλλα μέσα αποτύχουν και μόνο για να αποτραπεί χειρότερο κακό ή αδικία. Πολλές φορές, ίσως τις περισσότερες, ο σωστός δρόμος είναι η άρνησή μας να συναινέσουμε μένοντας πιστοί στις αρχές μας και ερχόμενοι σε αντίθεση με το πλήθος/τον ανώτερο/τον τύραννο, αλλά αυτό θέλει ίσως περισσότερο θάρρος από το να ασκήσεις βία ή να πάρεις ένα όπλο και να γίνεις ο ίδιος αυτό που σιχαίνεσαι, θάρρος που ομολογώ ότι μπορεί να μην το έχω και εγώ. Το δικαίωμα προάσπισης της ελευθερίας και της τιμής μας (για αυτό το "τιμή" θα χρειαζόταν πολλή συζήτηση, καθώς για αυτή την "τιμή" πολλά εγκλήματα γίνονται και πολύ αυθαίρετα και διαφορετικά ορίζεται αυτή η έννοια από τον καθένα) το διατηρούμε νομίζω όλοι... αλλά τι γίνεται όταν μας κυριεύει ο φόβος και ο πόνος;
Η αλήθεια πάντως είναι ότι δεν βλέπω κάποια άμεση σχέση σε αυτά που αναφέρεις με τα βασανιστήρια ή τον τρόπο με τον οποίο αυτά προβάλλονται. Θες να μου πεις ότι υπάρχουν περιπτώσεις όπου μπορεί να είναι κάποιος αναγκασμένος από κάποιες απίθανες περιστάσεις να χρησιμοποιήσει αυτό το μέσο; Η απάντηση είναι ότι τότε παίρνει τη μεγάλη απόφαση ο καθένας με βάσει αυτό που είναι και αναλαμβάνοντας την ευθύνη των πράξεών του και θέτοντας τον εαυτό του στην κρίση της συνείδησής του, της κοινωνίας και των θεσμών της. Τα βασανιστήρια όμως δεν μπορεί να είναι ποτέ θεσμοθετημένα και αποδεκτά σε μια πραγματικά πολιτισμένη κοινωνία, δεν μπορούν να αποτελούν θεσμό δικαίου, ούτε είναι δυνατόν να προπαγανδίζονται και να γίνεται μια προφανώς εσκεμμένη προσπάθεια να εξασφαλιστεί η συναίνεση της κοινωνίας σε αυτά, επηρεάζοντας ακόμη και τον ψυχισμό των παιδιών. Επισημαίνω ξανά, όπως και στο κείμενο, ότι είναι άλλο πράγμα η πραγματικότητα και άλλο τα τηλεοπτικά σήριαλ. Στην πραγματικότητα δεν υπάρχει κάποιος παραγωγός ή σκηνοθέτης τα κίνητρα και την επιρροή του οποίου μπορούμε να κρίνουμε, στα σήριαλ, όμως, υπάρχει και κάθε ικανός προπαγανδιστής μπορεί να γυρίσει ένα έργο/μια τηλεοπτική σειρά που να δικαιολογεί ο,τιδήποτε κάνοντας πολλούς μειωμένων αντιστάσεων να πιστέψουν ότι "έτσι πρέπει να είναι".
Υπάρχει ελπίδα για την ανθρωπότητα; Έχουμε 3-4.000 χρόνια ιστορίας, αλλά μπορεί κάποιος να πει ότι δεν θα αλλάξει κάτι ριζικά στα επόμενα χίλια ή δύο χιλιάδες ή πενήντα χιλιάδες χρόνια, αν εξακολουθούμε να υπάρχουμε; Υπάρχει κάποιος που να είναι τόσο σοφός; Είναι αυτό που γνωρίζουμε το καλύτερο και το χειρότερο που μπορεί να γίνει η ανθρώπινη κοινωνία; Δεν το ξέρω, ωστόσο, μια ανθρωπότητα στρατιών αποβλακωμένων και φανατισμένων μαζών που κινούνται από τον εγωισμό και αλληλοσφάζονται και αλληλομισούνται δεν αξίζει να διαιωνίζεται.
Δημοσίευση σχολίου