Νομιμοποιείν δια του πληρώνειν

Μετά τις ρυθμίσειςγια τα αυθαίρετα, έρχεται και η ρύθμιση για το κάπνισμα. Αν πληρώνει ο μαγαζάτορας, όλη η επιχειρηματολογία περί υγείας εργαζομένων και πελατών στην οποία βασίστηκε η απαγόρευση του καπνίσματος γίνεται… καπνός. Και ποιος πιστεύει εδώ που τα λέμε ότι εφεξής θα εφαρμόζεται ο νόμος και σε χώρους μικρότερου εμβαδού από αυτό που αναφέρεται στη ρύθμιση ή όταν δεν έχει πληρώσει ο καταστηματάρχης. Μήπως θα γίνονται τώρα έφοδοι στις καφετέριες, σαν αυτές που δεν γίνονταν πριν*; Όσο για το πράσινο όραμα της κυβέρνησης και του πράσινου, κομψού και γυμνασμένου κυρίου τίποτα που μας κυβερνά, αποδείχθηκε πράσινα άλογα. Το Υπουργείο Περιβάλλοντος αποδεικνύεται ότι είναι, ιδίως μετά την ανάληψή του από τον πρώην Υπουργό Οικονομικών, Υπουργείο Εμπορίας του Περιβάλλοντος (ο άνθρωπος προφανώς ακόμη θεωρεί - και σίγουρα του έχει ανατεθεί - ως αρμοδιότητά του τα έσοδα και όχι το περιβάλλον). Όλα γίνονται τελικά για να βρεθούν μερικά λεφτά. Όλα εξαγοράζονται.

Γιατί ασχολούμαι με πράγματα γνωστά; Διότι κάποιοι νόμιζαν ότι με την κρίση θα βάζαμε μυαλό. Ότι επιτέλους θα καταλαβαίναμε ότι με το να αγνοείς το μακροπρόθεσμο σπέρνεις τους σπόρους για τις αυριανές μεγάλες κρίσεις. Ότι θα καταλαβαίναμε ότι μέχρι τώρα πορευόμαστε στραβά. Αντιθέτως, βλέπω να κυριαρχεί η ίδια ακριβώς λογική που μας οδήγησε σε αυτή την κατάντια και μάλιστα ακόμη πιο ενισχυμένη. Διαπιστώνω την κυριαρχία του βραχυπρόθεσμου και του ό,τι αρπάξουμε σήμερα και για αύριο βλέπουμε. Όλα αυτά με την ευλογία των Ευρωπαίων εταίρων μας, των οποίων όμως τα κράτη αλλιώς λειτουργούν.

Τελικά, απλώς δανειστές είναι οι άνθρωποι και αυτό που φοβούνται είναι να μην πυροδοτήσουμε τη δική τους κρίση. Το αν εμείς θα μπαλώσουμε τις τρύπες μας καταστρέφοντας τα περιβάλλον μας, την υγεία μας ή κάνοντας εμπόριο ναρκωτικών, βρεφών και γυναικών, λίγο τους απασχολεί, αρκεί να μην ενοχλήσει τους δικούς τους ψηφοφόρους. Το πιο αποκαρδιωτικό είναι ότι εμείς οι ίδιοι δεν μαθαίνουμε τίποτα. Σίγουρα θα ακούσετε πολλούς να λένε: «σε τέτοιους καιρούς, ρε φίλε, το περιβάλλον θα μας απασχολεί; Άσε να τα βολέψουμε τώρα και μετά βλέπουμε.» Χωρίς να καταλαβαίνουν ότι με αυτή ακριβώς τη «μέθοδο» φτάσαμε εδώ, δια του βολέματος την σήμερον και δια του βλέπουμε δια την αύριον, με το να θεωρούμε όλες τις αξίες χρηματικές και εξαγοράσιμες. Σίγουρη συνταγή αδιεξόδου αυτή.

Θυμήθηκα τον πρώην δήμαρχο Αθηναίων, τον Πριόνη τον Α΄, να κάνει δηλώσεις στην τηλεόραση υπερασπιζόμενος τις καταπατήσεις του Πανελληνίου, του γνωστού καναλάρχη και καταδικασμένου οριστικά σε φυλάκιση αρχικαταπατητή (που νομίζω ποτέ δεν είδε κελί από μέσα), στο Πεδίο του Άρεως. Η λογική του ήταν «ακαταμάχητη» και έθετε ξεδιάντροπα το ερώτημα του γιατί να επέμβει ο δήμος, όταν έχει τόσο καλά έσοδα από τα πρόστιμα. Αφού τα πρόστιμα εξοφλούνται, δεν τίθεται θέμα άρσης της παρανομίας. Αυτή είναι η λογική με την οποία λειτουργούν σχεδόν όλοι οι άθλιοι θεσμοί μας. Κυνήγα τον φτωχό και φίλα τον πισινό του πλουσίου και ισχυρού.

Μακάρι να είχαμε μείνει μόνο στο «ό,τι είναι νόμιμο είναι και ηθικό». Έχουμε πάει παραπέρα προ πολλού. Τώρα, η αρχή μας, με τη βούλα και με το νόμο, είναι το «ό,τι είναι πληρωμένο είναι και νόμιμο και ηθικό», κοινώς:

όποιος έχει να πληρώσει κάνει ό,τι γουστάρει και λογαριασμό δεν δίνει.

Συντελέστηκε μεγάλη πρόοδος στην Ελλάδα τα τελευταία 30 χρόνια. Από το «αν το δηλώσεις μπορείς να το σώσεις» της δεκαετίας του 1980, που τέλος πάντων είχε μια επίφαση κοινωνικής λογικής, φτάσαμε στο «αν το πληρώσεις μπορείς να το σώσεις» του 2011, που έχει μια απροκάλυπτα εισπρακτική λογική και κλείνει ξεδιάντροπα το μάτι σε διάφορα συμφέροντα.

* Μη με παρεξηγείτε, έχω φίλους και φίλες καπνιστές/καπνίστριες και η κατάσταση με βολεύει, αλλά σκέφτομαι τις συνθήκες εργασίας ενός σερβιτόρου σε ένα κλειστό χώρο καπνιζόντων, χαρά στα πνευμόνια τους.