Οι επικριτές της καλοσύνης

- Γιατί βρωμίζεις, ρε;!

Υπάρχει ένα είδος ανθρώπου το οποίο αποφασίζει να κάνει αισθητή την παρουσία του μόλις αντιληφθεί ότι ένας άλλος άνθρωπος στην ευρύτερη περιοχή όπου βρίσκεται επιχειρεί να βοηθήσει κάποιο ζώο ή άλλο άνθρωπο και δεν εννοώ σπεύδοντας να συνδράμει, αλλά για να επικρίνει ή να επιτεθεί. Στην περιοχή όπου ζω το είδαμε και αυτό. Αγανακτισμένοι κάτοικοι που τα βάζουν με τον παπά ή όποιον άλλο δίνει λίγα τρόφιμα ή καταφύγιο από το κρύο σε άστεγους και απόκληρους που, φυσικά, βρωμίζουν την περιοχή. Είναι το ίδιο είδος ανθρώπου που θα επιπλήξει τη γιαγιά που βγάζει λίγο νερό ή ξηρά τροφή στο πεζοδρόμιο για τα ζώα. Η στάση τους είναι ίδια είτε πρόκειται για αδέσποτο σκυλί είτε για αδέσποτο άνθρωπο.

«Γιατί το(ν) ταΐζεις; Δεν καταλαβαίνεις ότι θα μαζευτούν και άλλα(οι); Δεν βλέπεις ότι χέζουν όπου νά 'ναι, ότι είναι κίνδυνος για την υγεία, για το παιδί μου;» Είτε πρόκειται για άνθρωπο είτε για ζώο, δεν χρειάζεται να αλλάξετε ούτε μία λέξη!

Εντύπωση μπορεί να κάνει επίσης η ανοχή που επιδεικνύουν αυτοί οι άνθρωποι όταν διαπράττεις μια αυθαιρεσία, όταν βρωμίζεις, όταν καταλαμβάνεις δημόσιο χώρο, όταν αδικείς, με μία προϋπόθεση, το κίνητρό σου να είναι αμιγώς εγωιστικό. Κανένας ή σχεδόν κανένας από αυτούς τους αγανακτισμένους πολίτες δεν αγανακτεί για το παρκαρισμένο στο πεζοδρόμιο αυτοκίνητο που αναγκάζει τους πεζούς να κατεβαίνουν στο δρόμο και απαγορεύει τη μετακίνηση στον ανάπηρο, για τον εργοδότη που εκμεταλλεύεται στυγνά τον μετανάστη εργαζόμενο, για τον καταστηματάρχη που δεν κόβει απόδειξη, για τον τύπο που βάζει καφάσια και καρέκλες για να δεσμεύσει μια θέση παρκαρίσματος και για άλλα πολλά. Ίσως διότι έχει και ο ίδιος λερωμένη τη φωλιά του. Είναι σαν να υπάρχει μια συνομωσία των μικρόψυχων, των εγωιστούληδων, των εαυτούληδων. Οι άνθρωποι αυτοί εξοργίζονται, περισσότερο και από ό,τι με τα αδέσποτα και τους εξαθλιωμένους συνανθρώπους τους που θεωρούν ενόχληση, με αυτόν που δεν θα κραυγάσει μαζί τους γουρλώνοντας τα μάτια εναντίον τους, με αυτόν που θα απλώσει ένα χέρι με την παραμικρή βοήθεια, ας είναι και η πιο ανώδυνη.

Δεν είναι σκοπός μου σε αυτή την ανάρτηση να γράψω πολιτικά και να πω ποια πρέπει να είναι η μεταναστευτική πολιτική, αν πρέπει ή δεν πρέπει να επιτρέπεται η είσοδος σε άλλους μετανάστες ή αν πρέπει ή δεν πρέπει να γίνουν απελάσεις. Είναι γνωστό ότι σε αυτά τα θέματα είμαι μάλλον συντηρητικός. Γράφω όμως τώρα για τη στάση και την ποιότητα ορισμένων ανθρώπων.

Είναι γνωστό το σκεπτικό: τι να κάνουμε, αν δείξουμε ανοχή, αν βοηθήσουμε, θα έλθουν και άλλοι. Άκουγα στέλεχος του γνωστού ακροδεξιού λαϊκίστικου κόμματος να λέει, με προσποιητή λύπη, απηχώντας με ακρίβεια την άποψη πολλών, ότι πρέπει να κάνουμε λίγο στην άκρη τον ανθρωπισμό μας, ώστε πιθανοί λαθρομετανάστες να ξέρουν ότι δεν θα περάσουν καλά στην Ελλάδα και να αποθαρρύνονται. Σκεφθείτε το μεγάλο ηθικό άλμα που αντιπροσωπεύει αυτός ο συλλογισμός. Η ανθρωπιά, ο ανθρωπισμός, συνίστανται στην αντιμετώπιση του ανθρώπου (και κάθε ζωντανού πλάσματος θα έλεγα εγώ) ως σκοπού, όχι ως μέσου. Το να μεταχειρίζεσαι έναν άνθρωπο απάνθρωπα για να περάσεις ένα μήνυμα σε έναν άλλο άνθρωπο είναι ένα από τα χαμηλότερα σκαλοπάτια στα οποία μπορεί να ξεπέσει κάποιος. Αν ο άνθρωπος επιτρέπεται να γίνει από υποκείμενο αντικείμενο, όχι επειδή έφταιξε σε κάτι, αλλά επειδή έτσι έλαχε και έτσι μας βολεύει, ποια είναι τα όρια; Γιατί να σταματήσουμε στο «μη δίνεις βοήθεια» και να μην πάμε στο «άσε τον να πνιγεί» ή στο «φύτεψέ του μια σφαίρα»;
.

Με αυτά δεν θέλω να κάνω τον καλό και τον ανεκτικό. Οι περιστάσεις με πιέζουν πολύ και εμένα. Θυμώνω και αγανακτώ που δεν μπορώ να περπατήσω ελεύθερα στα κατειλημμένα πεζοδρόμια, που παντού υπάρχει βρωμιά, βία, εγκληματικότητα. Όσοι με διαβάζουν ξέρουν και την άλλη πλευρά μου. Ωστόσο, ένα πράγμα δεν μπορώ να κάνω, να θυμώσω, όχι εναντίον του μετανάστη, αλλά εναντίον του ανθρώπου που βοηθά τον άνθρωπο, που βοηθά τον σκύλο. Δεν μπορώ να επιτεθώ στον ανθρώπινο άνθρωπο και θα σιχαίνομαι πάντα τη βρωμιά της σκληρότητας της ψυχής περισσότερο και από ό,τι τη βρωμιά του πεζοδρομίου. Λίγα είδη ανθρώπου είναι περισσότερο σιχαμερά από το είδος που επιτίθεται να δαγκώσει το χέρι που απλώνεται με συμπόνια σε μια άλλη ψυχή.