Ατίθασα σκίτσα - συνέχεια - και υπαρξιακές ακροβασίες

Μετά από όλα αυτά, αποφάσισα να ακούσω τα αιτήματα των σκίτσων, τα οποία μου έστειλαν την εικονιζόμενη εκπρόσωπό τους, ονόματι Γαβριέλα. Η απόφασή μου να δεχθώ τις διαπραγματεύσεις, φυσικά, δεν είχε σχέση με την εμφάνισή της.

Περ. Τι θέλετε λοιπόν εσείς τα σκίτσα; Πες μου!

Γαβ. Θέλουμε λιγότερο σκληρή ζωή, λιγότερη λύπη, λιγότερο πόνο, περισσότερη χαρά, γαλήνη!

Περ. (Χαμογελώντας) Μα... φρένο μια στιγμή... δεν υπάρχετε πραγματικά, δεν έχετε αληθινό εγώ, είστε αποτυπώσεις δικών μου σκέψεων και εμπνεύσεων πάνω σε ένα χαρτί. Είστε δημιουργήματά μου, εικόνες κατασκευασμένες από απλά υλικά, από γραφίτη, μελάνι, χρώματα... Εάν έχετε όντως κάποια συνείδηση, θα έπρεπε απλώς να με ευγνωμονείτε, καθώς δημιουργηθήκατε από μεράκι, αγάπη, επιθυμία για έκφραση... Σας έπλασα, συγνώμη, σκιτσάρισα, με τα χέρια μου. Αντί να είστε εδώ και να διαμαρτύρεστε θα έπρεπε να μου χτίσετε εκκλησίες στον δισδιάστατο κόσμο σας και να με λατρεύετε ως δημιουργό σας. Έπειτα, νομίζετε ότι θα ενδιαφερόταν κανένας για εσάς εάν σας σκιτσάριζα να απολαμβάνετε τη ζωή και να την αράζετε κάτω από τον ήλιο;

Γαβ. ΥΠΑΡΧΟΥΜΕ! Νοιώθουμε την ύπαρξή μας να δονείται σε κάθε μόριο από αυτά τα "απλά υλικά" που μας αποτελούν, Περαστικέ δημιουργέ, κατασκευασμένε από άνθρακα και άλλα "απλά" υλικά, κατασκευασμένε, σύμφωνα με τις απόψεις πολλών ομοίων σου, από χώμα και από την πνοή, την αγάπη ενός άλλου μεγάλου σκιτσογράφου, ονομάτισέ τον και φύση αν θες! Θεός ή φύση, ό,τι και να επιλέξεις, δεν είσαι περισσότερο ή λιγότερο σημαντικός από εμάς! Εσύ δεν γκρινιάζεις και ωρύεσαι συνεχώς για τη ζωή και τα μαρτύριά της; Τι σε κάνει να πιστεύεις ότι εσύ υπάρχεις περισσότερο από ό,τι εμείς; Γιατί είναι περισσότερο πραγματική η δική σου υπόσταση; Πονάμε, οι ζωγραφισμένες σάρκες μας μελανιάζουν όταν μας βάζεις να χτυπιόμαστε μεταξύ μας!

Περ. Μια στιγμή! Αν υποτεθεί ότι ακολουθώ το συλλογισμό σας, εγώ δίνω σε κάθε σκίτσο που ζωγραφίζω... ας πούμε υπόσταση με ένα συγκεκριμένο χαρακτήρα, με συγκεκριμένη προσωπικότητα, κάθε σκίτσο είναι αυτό που εγώ ζωγραφίζω και δεν θα μπορούσε να είναι κάτι άλλο, εάν ζωγράφιζα κάτι άλλο, το συγκεκριμένο σκίτσο δεν θα ζούσε, δεν θα είχε υλοποιηθεί ποτέ, συνεπώς, δεν θα πρέπει να παραπονιέστε για τίποτε, σας ανέσυρα από την άβυσσο της ανυπαρξίας και θα έπρεπε μόνο χαρά να νοιώθετε για το γεγονός ότι είστε κάτι. Εάν έχετε συνείδηση, τότε έχετε και ελευθερία βούλησης και εάν έχετε ελευθερία βούλησης, τότε δεν φταίω εγώ για το πού μπλέκεστε (ελπίζω να τη γλιτώσω έτσι). Επιμένω όμως ότι δεν μπορείτε να συγκρίνεστε μαζί μου. Πού είναι η δική σας ελευθερία βούλησης; Πώς είναι δυνατόν να ισχυρίζεστε ότι έχετε συνείδηση όταν δεν έχετε ελευθερία βούλησης; Η βούλησή σας είναι αποτύπωση της δικής μου βούλησης. Είστε μια έκφραση, σημείο της δικής μου ύπαρξης.

Γαβ. Εσύ νοιώθεις έτσι για τη δική σου ύπαρξη; Εσύ δεν είσαι μια απλή αποτύπωση, ενός θεού ή μιας αλληλουχίας γεγονότων που ξεκίνησε από τη Μεγάλη Έκρηξη και οδήγησε, με απόλυτο ντετερμινισμό, με την πάροδο ενός χρονικού διαστήματος στη δική σου γέννηση και σε αυτήν τη στιγμή; Είσαι εσύ απολύτως βέβαιος για τη δική σου ελευθερία βούλησης; Μήπως νομίζεις ότι έχεις ελευθερία βούλησης, αλλά στην πραγματικότητα δεν είσαι περισσότερο ελεύθερος από ένα φυσικό φαινόμενο, όπως η βροχή και ο άνεμος, όπως ίσως και εμείς; Εάν αποφασίζαμε να χειραφετηθούμε από εσένα, δεν θα μπορούσαμε να πούμε ότι εμείς είμαστε η κορωνίδα της δημιουργίας; Ότι υπήρξες μόνο και μόνο για να δημιουργήσεις εμάς, ότι είσαι ο προηγούμενος κρίκος, ο Νεάντερτάλ μας;

Περ. Μα... Σας παρακαλώ... Κατ' αρχήν όλον αυτόν τον διάλογο τον φαντάζομαι εγώ, εσείς δεν ζείτε καν, είστε μερικές ακίνητες γραμμές σε ένα χαρτί, δεν εξελίσσεστε, δεν έχετε γίγνεσθαι, μόνο φθείρεστε, ξεθωριάζοντας με το πέρασμα του χρόνου.

Γαβ. Ίσως και όλον αυτό το διάλογο να τον φαντάζεται κάποιος άλλος. Αλλά αφού έπιασες το θέμα του χρόνου και του γίγνεσθαι, μήπως κάθε αποτύπωσή μας δεν υπονοεί ένα παρελθόν και ένα μέλλον; Δεν λένε πολλοί ότι ο χρόνος είναι ψευδαίσθηση, ότι δεν υπάρχει; Όταν σκιτσάρεις κάποιο από εμάς, με μια συγκεκριμένη μορφή, να έχει εμπλακεί σε μια κατάσταση, σε ένα στιγμιότυπο, αυτό το στιγμιότυπο δεν ενσωματώνει όλο το παρελθόν και όλο το μέλλον; Αλλά και πιο συμβατικά αν σκεφθούμε, η φαινομενική ακινησία μας μήπως δεν είναι παρά μια εντύπωση; Υπάρχει τίποτε που να είναι πραγματικά ακίνητο; Που να μην δονείται; Να μην εξελίσσεται; Εσύ δεν θα μπορούσες να θεωρηθείς ακίνητος με το μέτρο κάποιας άλλης οντότητας;

Όσο για τη φθορά... πες μας τώρα ότι εσύ δεν φθείρεσαι, ότι δεν ξεθωριάζεις, μάλιστα, τώρα που το σκέφτομαι, εμείς τα σκίτσα, αν δεν μας καταστρέψεις εσύ ή κάποιος άλλος είναι πολύ πιθανό να υπάρχουμε αρκετά μετά από τότε που εσύ θα έχεις καταντήσει ένας σωρός από κόκαλα ή σκόνη. Δες στα μουσεία τι γίνεται με τα έργα αληθινά μεγάλων καλλιτεχνών, δες πώς αυτές οι ζωγραφιές ζουν και βασιλεύουν, αναπνέουν, μιλούν με τους επισκέπτες τους που τις μελετούν ευλαβικά μέσα στους αιώνες, δες πώς αλλάζουν και αυτές και εξελίσσονται μαζί με τους παρατηρητές τους; Πού είναι οι δημιουργοί αυτών των έργων; Δεν είναι παρά υπογραφές στις γωνίες αυτών των έργων, ζητιανεύουν από τα ζωντανά δημιουργήματά τους, οι καημένοι, οι νεκροί δημιουργοί, λίγη υπόσταση, μια ψευδαίσθηση ζωής, μιαν ανάσα, ενώ δεν σπανίζουν και οι περιπτώσεις που οι δημιουργοί είναι άγνωστοι, ξεχασμένοι, σβησμένοι από τη γόμα της λήθης, ενώ τα δημιουργήματά τους συνεχίζουν τη δοξασμένη και θριαμβευτική πορεία τους στους αιώνες. Στην καλύτερη περίπτωση, από το δημιουργό μένει ένα βιογραφικό, ενώ το δημιούργημα ζει και αναπνέει, μιλάει, μαθαίνει, αποκτά νέα ζωή, νέο περιεχόμενο με κάθε γενιά, με κάθε παρατηρητή του. Εάν κάποιος μας βγάλει κάποτε, μετά από 50 ή 100 χρόνια από ένα συρτάρι και φυσήξει από πάνω μας τη σκόνη και γελάσει με τα καμώματα και τις ατέλειές μας και δει την υπογραφή σου και αναρωτηθεί μελαγχολικά ποιος να ήταν αυτός ο ερασιτέχνης και τι να σκεφτόταν όταν τραβούσε τις γραμμές μας, ποιος θα είναι περισσότερο ζωντανός τότε;

Σάστισα και έμεινα να κοιτάζω με ανοικτό το στόμα.

Περ. Σοφιστείες! Σοφιστείες! Αποδίδετε αυθαίρετα νοήματα και περιεχόμενο και τα αλλάζετε όπως σας βολεύει, μπερδεύετε τη μεταφορική με την κυριολεκτική σημασία των λέξεων κτίζοντας μια σαθρή επιχειρηματολογία, διαπράττετε ένα σωρό λογικά σφάλματα! Είστε ανιμιστές, ψυχοκρατιστές!

Γαβ. Ψυχραιμία, εγώ δεν ήθελα να θίξω το δικό σου υπαρξιακό υπόβαθρο, εσύ έθιξες το δικό μας. Εάν ήθελα να αμφισβητήσω την ύπαρξή σου ως συνειδητού όντος θα μπορούσα π.χ. να πω ότι δεν υπάρχει πραγματικά καμία μονάδα Περαστικός, αλλά μόνο ένα σύνολο ζωντανών μονάδων, κυττάρων, που απαρτίζουν κοινωνίες (ιστούς) οι οποίες συνεργάζονται σχηματίζοντας ένα οργανισμό (κάτι σαν μια εταιρεία, με τα τμήματά της) προς αμοιβαίο όφελος και για την ευημερία, τελικά, των ίδιων των κυττάρων. Σκέψου πώς θα επαναστατούσε ένα κύτταρό του δέρματός σου εάν του έλεγες ότι αποτελεί ένα μικρό και ασήμαντο κομματάκι σου και ότι ο θάνατός του δεν σημαίνει τίποτα.

Περ. (Με ύφος παραίτησης και απελπισίας) Τέλος πάντων, με αυτό τον τρόπο δεν καταλήγουμε πουθενά, υπάρχει κάτι πρακτικό το οποίο θέλετε να κάνω για εσάς; Σε ακούω.

Γαβ. (Μελαγχολικά) Με αυτή τη συζήτηση, συνειδητοποίησα ότι μάλλον δεν μπορείς να κάνεις και πολλά για εμάς. Μάλλον είσαι και εσύ μια έκφραση, μια αποτύπωση, ένα σκίτσο που χάραξε κάποιο άλλο χέρι, όπως και να το ονομάσεις. Ίσως τα δικά μας και τα δικά σου πάθη να είναι συνδεδεμένα, αντανάκλασή τα μεν των δε. Ίσως να πρέπει να σκεφτείς το ίδιο ενδεχόμενο για ό,τι έφερε και εσένα σε αυτήν τη θέση, για όποια βούληση ή δύναμη δημιούργησε το αποτύπωμα "Περαστικός". Εάν σε έπλασε ένα θεός, ίσως και αυτός να είναι αδύναμος και να πάσχει, ίσως να περιμένει σωτηρία από τα πλάσματά του, όπως ίσως και εσύ από εμάς.

Σε αυτό το σημείο, η συζήτηση τελείωσε και την προηγούμενη ένταση διαδέχθηκε μια μελαγχολική σιωπή. Εν συνεχεία, πρότεινα να κεράσω κάνα ποτάκι για να χαλαρώσουμε. Με κοίταξε καχύποπτα.

Σημείωσις: Να τα σκιτσάρω με λιγότερους υπαρξιακούς προβληματισμούς.