- Φυσικά και είσαι ελεύθερο σκίτσο, όπως εγώ, αλλά αυτό το φύλλο χαρτί συμβαίνει να ανήκει αποκλειστικά σε εμένα!.
Τα παρακάτω τα γράφω για να οργανώσω κάποιες σκέψεις.
α. Υπαρξιακά, τίποτε δεν μας ανήκει, ανήκουμε στον κόσμο. Ακόμη και το σώμα μας είναι ένα δάνειο που θα επιστρέψουμε.
β. Δεν υπάρχει τίποτε το ιερό και αδιαπραγμάτευτο αναφορικά με την ιδιοκτησία. Ακόμη και στα πιο ακραία καπιταλιστικά κράτη υπάρχουν πολλοί αστερίσκοι στο δικαίωμα της ιδιοκτησίας και η λέξη απαλλοτρίωση δεν είναι άγνωστη. Υπενθυμίζω και τον αναδασμό και τη σεισάχθεια των αρχαίων ημών προγόνων που δεν ήταν κάτι άλλο παρά κατάργηση δικαιωμάτων ιδιοκτησίας κατά καιρούς, όταν η κοινωνία πλέον ασφυκτιούσε και δεν μπορούσε να λειτουργήσει λόγω της υπερσυγκέντρωσης του πλούτου. Η ιδιοκτησία είναι μια έννοια το περιεχόμενο της οποίας καθορίζεται από την κοινωνία, με βάση την ανάγκη προσδιορισμού του ποιος έχει δικαίωμα να χρησιμοποιεί τι και για να ρυθμίζονται αυτές οι σχέσεις και να διευθετούνται οι αναπόφευκτες συγκρούσεις από ένα πλέγμα κανόνων.
-- Από το σημείο αυτό και κάτω αναφέρομαι κυρίως στη γη και γενικά στα ακίνητα.
γ. Η ιδιοκτησία όσο είναι παράγοντας ελευθερίας, άλλο τόσο είναι παράγοντας ανελευθερίας. Αν εγώ έχω μια ιδιοκτησία, τη στερώ από όλους τους άλλους. Από την άλλη πλευρά, η ολική άρνησή της με την εκχώρησή της σε μια συλλογικότητα/το κράτος καθιστά όλα τα άτομα δουλοπάροικους, στερεί από όλους τη δυνατότητα ελεύθερης (με κανόνες) χρήσης των πόρων του περιβάλλοντος και δημιουργίας. Η ιδιοκτησία ακινήτων ιδίως, σε αντίθεση με κάθε άλλη μορφή ιδιοκτησίας (κινητών αγαθών, χρήματος) είναι πεπερασμένη και η απόκτησή της αποκλείει άλλους ενδεχόμενους ιδιοκτήτες. Η ακίνητη ιδιοκτησία είναι ιδιοκτησία του ίδιου του χώρου. Αν ο γείτονας πάρει ένα ραδιόφωνο, ενδεχομένως όχι μόνο δεν περιορίζει τη δυνατότητά μου να αγοράσω το ίδιο ραδιόφωνο, αλλά ίσως και να με βοηθάει (οικονομίες κλίμακας κ.λπ.). Αντιθέτως, αν αγοράσει ένα οικόπεδο καταργεί τη δυνατότητά μου να αποκτήσω το ίδιο οικόπεδο, αλλά και περιορίζει κατά την επιφάνεια της ιδιοκτησίας του τις διαθέσιμες εκτάσεις που μπορώ να αγοράσω. Ακόμη και στην οριζόντια ιδιοκτησία, όπου υπάρχει κάποια ελαστικότητα (κατασκευή περισσότερων ορόφων/διαμερισμάτων), οι τεράστιες υπεραξίες λένε πολλά.
δ. Η μεγάλη ιδιοκτησία σαφέστατα κάνει τη ζυγαριά να κλείνει στην κατεύθυνση της ανελευθερίας, αποτελώντας παράγοντα στέρησης του δικαιώματος στέγης και παρέχοντας υπερβολικό έλεγχο σε ένα αναντικατάστατο πόρο παραγωγής. Σκεφθείτε το ακραίο, το να θεωρείται ένα κράτος προσωπική ιδοκτησία ενός ευγενούς (φεουδαρχία), ενός βασιλιά, της εκκλησίας ή έστω μιας μικρής ομάδας τσιφλικάδων ή μεγιστάνων που απέκτησαν μέσα σε ένα μεγάλο διάστημα σταδιακά την περιουσίας τους αγοράζοντας από μικροϊδιοκτήτες. Πόσο ελεύθεροι είναι οι πολίτες ενός τέτοιου κράτους;
ε. Η ιδιοκτησία σήμερα υποψιάζομαι ότι είναι αρκετά συγκεντρωμένη. Κάποιες ενδείξεις είναι οι τιμές και η δυσκολία ενός μέσου μισθωτού να αποκτήσει κατοικία, η έκταση του δανεισμού για στέγη, το πλήθος των ιδιοκτησιών που εκμισθώνονται, το μέγεθος των ιδιοκτησιών που ανήκουν σε μεγάλους ιδιοκτήτες, όπως η εκκλησία, η έκταση της παράνομης δόμησης που σημαίνει και έλλειψη κατοικιών ή διαθέσιμων για νόμιμη δόμηση ιδιοκτησιών και άλλα. Επίσης, η χρήση της ιδιοκτησίας ως βάσης για χρηματοοικονομικές συναλλαγές και προϊόντα, σε συνδυασμό με τον υπερδανεισμό που σχετίζεται με αυτήν, δημιουργεί προβλήματα και έχει οδηγήσει κατ' επανάληψη, όπως και πρόσφατα, σε κρίσεις.
Πρόταση:
Σημαντικοί περιορισμοί πρέπει να επιβληθούν στη μεγάλη ιδιοκτησία, ίσως και σε κάθε ιδιοκτησία για σκοπούς εκμετάλλευσης και όχι ιδιόχρησης (ενοικίαση κ.λπ.). Η ιδιοκτησία κατοικίας για ιδιόχρηση μπορεί να μείνει ουσιαστικά ως έχει, ωστόσο, γενικά, η μεγάλη ιδιοκτησία θα πρέπει ή α) να υπερφορολογείται ή β) να καταργηθεί και να μισθώνεται με λογικό κόστος όταν απαιτείται για σκοπούς παραγωγής και άλλες χρήσεις σε επιχειρήσεις, εργοστάσια, ιδρύματα, οργανισμούς, ακόμη και μακροπρόθεσμα, από το κράτος, το οποίο θα χρησιμοποιεί τα έσοδα αντικαθιστώντας (ίσως ακόμη και καταργώντας σχεδόν εντελώς, σε συνδυασμό με άλλες μεταρρυθμίσεις) τη φορολογία, για την κάλυψη των δημόσιων και κοινωνικών αναγκών (έχω αναφερθεί και άλλοτε στην ιδέα ενός απόλυτα ενσωματωμένου στα δημόσια έσοδα συστήματος καθολικής κοινωνικής ασφάλισης). Ανάλογα μέτρα θα ισχύουν για τις γεωργικές εκτάσεις, με κάποιες ειδικές προβλέψεις για τις ανάγκες της συγκεκριμένης χρήσης. Υπέρτατος στόχος μου είναι πάντα, ένα αόρατο ή εξαιρετικά διακριτικό για τους περισσότερους πολίτες κράτος.
Οι πολίτες θα εξακολουθούν να μπορούν να αγοράζουν και να πωλούν ακίνητα, μεταξύ τους ή από/στο κράτος και να οικοδομούν σε αυτά, αλλά με σημαντικούς περιορισμούς και με μεγάλα φορολογικά βάρη όταν υπερβαίνουν κάποια όρια. Κατά τα άλλα, η αγορά θα εξακολουθεί να λειτουργεί ελεύθερα, αλλά από τη στιγμή που το ίδιο το αγαθό της γης είναι πεπερασμένο από τη φύση του, είναι κοροϊδία να μιλάμε να κατάργηση της ελευθερίας λόγω περιορισμών που αποσκοπούν ακριβώς στην εξασφάλιση της ελευθερίας κατοχής (χρήσης) ακινήτων/γης για όσο το δυνατόν περισσότερους πολίτες. Οι τιμές αγοραπωλησίας και οικοδόμησης κατοικιών θα καθορίζονται ελεύθερα με βάση τις νέες συνθήκες (υποψιάζομαι σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα). Ρυθμίσεις και επιμέρους σημεία φυσικά και θα πρέπει να εξεταστούν και αναθεωρηθούν όταν και αν εφαρμοστεί ένα παρόμοιο σύστημα (και το υπάρχον σύστημα δεν κτίστηκε σε μία ημέρα). Την εκ νέου μεγάλη συγκέντρωση ακίνητης ιδιοκτησία (μέσω αγορών, κληρονομικών δικαιωμάτων κ.λπ.) θα αποτρέπει η υπερφορολόγηση στην οποία αναφέρθηκα. Σκέφτομαι αν θα πρέπει να υπάρχει και κάποια πρόβλεψη για υποχρεωτική ή εθελοντική (για την αποφυγή της υπερφορολόγησης) πώληση στο κράτος περιουσίας, η οποία θα μπορεί να επαναδιατίθεται στην αγορά για πώληση ή μίσθωση από αυτό, εξασφαλίζοντας δημόσια έσοδα.
Τα όρια αφορολόγητης/ελεύθερης ιδιοκτησίας θα είναι έτσι διαμορφωμένα, ώστε να είναι αρκετά «γενναιόδωρα». Αν κάποιος έχει λόξα να ζει σε μια σπιταρώνα κάποιων εκατοντάδων τετραγωνικών, ενδεχομένως να μπορεί να το κάνει, θα μπορεί ίσως ακόμη και να έχει εξοχική κατοικία, αλλά αυτό που δεν θα μπορεί να κάνει, είτε δια απαγορεύσεως είτε λόγω μεγάλου φορολογικού βάρους, θα είναι να ενοικιάζει 10 διαμερίσματα και να ζει από αυτό. Λυπάμαι παίδες. Ο πραγματισμός θα είναι η υπέρτατη αρχή. Τα ακριβή όρια θα καθορίζονται με βάση τα πραγματικά δεδομένα της κοινωνίας.
Αντιμετωπίζουμε σήμερα την πρόκληση της διαμόρφωσης μιας νέας οικονομίας και κοινωνίας. Τα παλιά δεσμά και ιδεοληψίες θα πρέπει να εγκαταλειφθούν. Θα πρέπει να καθορίσουμε εκ νέου τι είναι αυτό που θεωρούμε επιθυμητό και τι ανεπιθύμητο, επιστρέφοντας στα θεμελιώδη ερωτήματα. Στόχος θα πρέπει να είναι ένα οικονομικό σύστημα που επιτρέπει τη μέγιστη ελευθερία, αλλά για όσο το δυνατόν περισσότερους! Θα πρέπει να εξασφαλίζεται η ελευθερία του να ζεις όπως θέλεις, του να δημιουργείς όπως θέλεις, αλλά όχι του να εκμεταλλεύεσαι όπως θέλεις, όχι του να στερείς από τους άλλους να κάνουν το ίδιο καλυπτόμενος πίσω από θεμιτά δικαιώματα που όμως όταν ξεχειλώνονται καθίστανται αθέμιτα προνόμια και αυθαιρεσίες. Εκεί πατάνε όλες οι νοσηρότητες του τρέχοντος συστήματος. Δεν δέχομαι ψευδοδιλήμματα. Δεν έχουμε να επιλέξουμε μεταξύ μιας συγκεντρωτικής οικονομίας και του τρέχοντος σάπιου συστήματος εκμετάλλευσης. Τέτοια ερωτήματα τίθενται εκ του πονηρού, από αυτούς που θέλουν να σφραγίσουν πιο σφιχτά τη χύτρα ελπίζοντας ότι αυτή δεν θα σκάσει. Όταν τα πράγματα πάνε στραβά, μπορούμε να σκεφθούμε τρόπους για να αλλάξουμε αυτό που δεν λειτουργεί, αυτό που είναι νοσηρό. Η αποτυχία ή οι αστοχίες του ενός συστήματος δεν μπορεί να είναι δικαιολογία για να δεχόμαστε τη διαιώνιση της αδικίας, της εκμετάλλευσης ή της ανελευθερίας του άλλου συστήματος.
.
Τα παρακάτω τα γράφω για να οργανώσω κάποιες σκέψεις.
α. Υπαρξιακά, τίποτε δεν μας ανήκει, ανήκουμε στον κόσμο. Ακόμη και το σώμα μας είναι ένα δάνειο που θα επιστρέψουμε.
β. Δεν υπάρχει τίποτε το ιερό και αδιαπραγμάτευτο αναφορικά με την ιδιοκτησία. Ακόμη και στα πιο ακραία καπιταλιστικά κράτη υπάρχουν πολλοί αστερίσκοι στο δικαίωμα της ιδιοκτησίας και η λέξη απαλλοτρίωση δεν είναι άγνωστη. Υπενθυμίζω και τον αναδασμό και τη σεισάχθεια των αρχαίων ημών προγόνων που δεν ήταν κάτι άλλο παρά κατάργηση δικαιωμάτων ιδιοκτησίας κατά καιρούς, όταν η κοινωνία πλέον ασφυκτιούσε και δεν μπορούσε να λειτουργήσει λόγω της υπερσυγκέντρωσης του πλούτου. Η ιδιοκτησία είναι μια έννοια το περιεχόμενο της οποίας καθορίζεται από την κοινωνία, με βάση την ανάγκη προσδιορισμού του ποιος έχει δικαίωμα να χρησιμοποιεί τι και για να ρυθμίζονται αυτές οι σχέσεις και να διευθετούνται οι αναπόφευκτες συγκρούσεις από ένα πλέγμα κανόνων.
-- Από το σημείο αυτό και κάτω αναφέρομαι κυρίως στη γη και γενικά στα ακίνητα.
γ. Η ιδιοκτησία όσο είναι παράγοντας ελευθερίας, άλλο τόσο είναι παράγοντας ανελευθερίας. Αν εγώ έχω μια ιδιοκτησία, τη στερώ από όλους τους άλλους. Από την άλλη πλευρά, η ολική άρνησή της με την εκχώρησή της σε μια συλλογικότητα/το κράτος καθιστά όλα τα άτομα δουλοπάροικους, στερεί από όλους τη δυνατότητα ελεύθερης (με κανόνες) χρήσης των πόρων του περιβάλλοντος και δημιουργίας. Η ιδιοκτησία ακινήτων ιδίως, σε αντίθεση με κάθε άλλη μορφή ιδιοκτησίας (κινητών αγαθών, χρήματος) είναι πεπερασμένη και η απόκτησή της αποκλείει άλλους ενδεχόμενους ιδιοκτήτες. Η ακίνητη ιδιοκτησία είναι ιδιοκτησία του ίδιου του χώρου. Αν ο γείτονας πάρει ένα ραδιόφωνο, ενδεχομένως όχι μόνο δεν περιορίζει τη δυνατότητά μου να αγοράσω το ίδιο ραδιόφωνο, αλλά ίσως και να με βοηθάει (οικονομίες κλίμακας κ.λπ.). Αντιθέτως, αν αγοράσει ένα οικόπεδο καταργεί τη δυνατότητά μου να αποκτήσω το ίδιο οικόπεδο, αλλά και περιορίζει κατά την επιφάνεια της ιδιοκτησίας του τις διαθέσιμες εκτάσεις που μπορώ να αγοράσω. Ακόμη και στην οριζόντια ιδιοκτησία, όπου υπάρχει κάποια ελαστικότητα (κατασκευή περισσότερων ορόφων/διαμερισμάτων), οι τεράστιες υπεραξίες λένε πολλά.
δ. Η μεγάλη ιδιοκτησία σαφέστατα κάνει τη ζυγαριά να κλείνει στην κατεύθυνση της ανελευθερίας, αποτελώντας παράγοντα στέρησης του δικαιώματος στέγης και παρέχοντας υπερβολικό έλεγχο σε ένα αναντικατάστατο πόρο παραγωγής. Σκεφθείτε το ακραίο, το να θεωρείται ένα κράτος προσωπική ιδοκτησία ενός ευγενούς (φεουδαρχία), ενός βασιλιά, της εκκλησίας ή έστω μιας μικρής ομάδας τσιφλικάδων ή μεγιστάνων που απέκτησαν μέσα σε ένα μεγάλο διάστημα σταδιακά την περιουσίας τους αγοράζοντας από μικροϊδιοκτήτες. Πόσο ελεύθεροι είναι οι πολίτες ενός τέτοιου κράτους;
ε. Η ιδιοκτησία σήμερα υποψιάζομαι ότι είναι αρκετά συγκεντρωμένη. Κάποιες ενδείξεις είναι οι τιμές και η δυσκολία ενός μέσου μισθωτού να αποκτήσει κατοικία, η έκταση του δανεισμού για στέγη, το πλήθος των ιδιοκτησιών που εκμισθώνονται, το μέγεθος των ιδιοκτησιών που ανήκουν σε μεγάλους ιδιοκτήτες, όπως η εκκλησία, η έκταση της παράνομης δόμησης που σημαίνει και έλλειψη κατοικιών ή διαθέσιμων για νόμιμη δόμηση ιδιοκτησιών και άλλα. Επίσης, η χρήση της ιδιοκτησίας ως βάσης για χρηματοοικονομικές συναλλαγές και προϊόντα, σε συνδυασμό με τον υπερδανεισμό που σχετίζεται με αυτήν, δημιουργεί προβλήματα και έχει οδηγήσει κατ' επανάληψη, όπως και πρόσφατα, σε κρίσεις.
Πρόταση:
Σημαντικοί περιορισμοί πρέπει να επιβληθούν στη μεγάλη ιδιοκτησία, ίσως και σε κάθε ιδιοκτησία για σκοπούς εκμετάλλευσης και όχι ιδιόχρησης (ενοικίαση κ.λπ.). Η ιδιοκτησία κατοικίας για ιδιόχρηση μπορεί να μείνει ουσιαστικά ως έχει, ωστόσο, γενικά, η μεγάλη ιδιοκτησία θα πρέπει ή α) να υπερφορολογείται ή β) να καταργηθεί και να μισθώνεται με λογικό κόστος όταν απαιτείται για σκοπούς παραγωγής και άλλες χρήσεις σε επιχειρήσεις, εργοστάσια, ιδρύματα, οργανισμούς, ακόμη και μακροπρόθεσμα, από το κράτος, το οποίο θα χρησιμοποιεί τα έσοδα αντικαθιστώντας (ίσως ακόμη και καταργώντας σχεδόν εντελώς, σε συνδυασμό με άλλες μεταρρυθμίσεις) τη φορολογία, για την κάλυψη των δημόσιων και κοινωνικών αναγκών (έχω αναφερθεί και άλλοτε στην ιδέα ενός απόλυτα ενσωματωμένου στα δημόσια έσοδα συστήματος καθολικής κοινωνικής ασφάλισης). Ανάλογα μέτρα θα ισχύουν για τις γεωργικές εκτάσεις, με κάποιες ειδικές προβλέψεις για τις ανάγκες της συγκεκριμένης χρήσης. Υπέρτατος στόχος μου είναι πάντα, ένα αόρατο ή εξαιρετικά διακριτικό για τους περισσότερους πολίτες κράτος.
Οι πολίτες θα εξακολουθούν να μπορούν να αγοράζουν και να πωλούν ακίνητα, μεταξύ τους ή από/στο κράτος και να οικοδομούν σε αυτά, αλλά με σημαντικούς περιορισμούς και με μεγάλα φορολογικά βάρη όταν υπερβαίνουν κάποια όρια. Κατά τα άλλα, η αγορά θα εξακολουθεί να λειτουργεί ελεύθερα, αλλά από τη στιγμή που το ίδιο το αγαθό της γης είναι πεπερασμένο από τη φύση του, είναι κοροϊδία να μιλάμε να κατάργηση της ελευθερίας λόγω περιορισμών που αποσκοπούν ακριβώς στην εξασφάλιση της ελευθερίας κατοχής (χρήσης) ακινήτων/γης για όσο το δυνατόν περισσότερους πολίτες. Οι τιμές αγοραπωλησίας και οικοδόμησης κατοικιών θα καθορίζονται ελεύθερα με βάση τις νέες συνθήκες (υποψιάζομαι σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα). Ρυθμίσεις και επιμέρους σημεία φυσικά και θα πρέπει να εξεταστούν και αναθεωρηθούν όταν και αν εφαρμοστεί ένα παρόμοιο σύστημα (και το υπάρχον σύστημα δεν κτίστηκε σε μία ημέρα). Την εκ νέου μεγάλη συγκέντρωση ακίνητης ιδιοκτησία (μέσω αγορών, κληρονομικών δικαιωμάτων κ.λπ.) θα αποτρέπει η υπερφορολόγηση στην οποία αναφέρθηκα. Σκέφτομαι αν θα πρέπει να υπάρχει και κάποια πρόβλεψη για υποχρεωτική ή εθελοντική (για την αποφυγή της υπερφορολόγησης) πώληση στο κράτος περιουσίας, η οποία θα μπορεί να επαναδιατίθεται στην αγορά για πώληση ή μίσθωση από αυτό, εξασφαλίζοντας δημόσια έσοδα.
Τα όρια αφορολόγητης/ελεύθερης ιδιοκτησίας θα είναι έτσι διαμορφωμένα, ώστε να είναι αρκετά «γενναιόδωρα». Αν κάποιος έχει λόξα να ζει σε μια σπιταρώνα κάποιων εκατοντάδων τετραγωνικών, ενδεχομένως να μπορεί να το κάνει, θα μπορεί ίσως ακόμη και να έχει εξοχική κατοικία, αλλά αυτό που δεν θα μπορεί να κάνει, είτε δια απαγορεύσεως είτε λόγω μεγάλου φορολογικού βάρους, θα είναι να ενοικιάζει 10 διαμερίσματα και να ζει από αυτό. Λυπάμαι παίδες. Ο πραγματισμός θα είναι η υπέρτατη αρχή. Τα ακριβή όρια θα καθορίζονται με βάση τα πραγματικά δεδομένα της κοινωνίας.
Αντιμετωπίζουμε σήμερα την πρόκληση της διαμόρφωσης μιας νέας οικονομίας και κοινωνίας. Τα παλιά δεσμά και ιδεοληψίες θα πρέπει να εγκαταλειφθούν. Θα πρέπει να καθορίσουμε εκ νέου τι είναι αυτό που θεωρούμε επιθυμητό και τι ανεπιθύμητο, επιστρέφοντας στα θεμελιώδη ερωτήματα. Στόχος θα πρέπει να είναι ένα οικονομικό σύστημα που επιτρέπει τη μέγιστη ελευθερία, αλλά για όσο το δυνατόν περισσότερους! Θα πρέπει να εξασφαλίζεται η ελευθερία του να ζεις όπως θέλεις, του να δημιουργείς όπως θέλεις, αλλά όχι του να εκμεταλλεύεσαι όπως θέλεις, όχι του να στερείς από τους άλλους να κάνουν το ίδιο καλυπτόμενος πίσω από θεμιτά δικαιώματα που όμως όταν ξεχειλώνονται καθίστανται αθέμιτα προνόμια και αυθαιρεσίες. Εκεί πατάνε όλες οι νοσηρότητες του τρέχοντος συστήματος. Δεν δέχομαι ψευδοδιλήμματα. Δεν έχουμε να επιλέξουμε μεταξύ μιας συγκεντρωτικής οικονομίας και του τρέχοντος σάπιου συστήματος εκμετάλλευσης. Τέτοια ερωτήματα τίθενται εκ του πονηρού, από αυτούς που θέλουν να σφραγίσουν πιο σφιχτά τη χύτρα ελπίζοντας ότι αυτή δεν θα σκάσει. Όταν τα πράγματα πάνε στραβά, μπορούμε να σκεφθούμε τρόπους για να αλλάξουμε αυτό που δεν λειτουργεί, αυτό που είναι νοσηρό. Η αποτυχία ή οι αστοχίες του ενός συστήματος δεν μπορεί να είναι δικαιολογία για να δεχόμαστε τη διαιώνιση της αδικίας, της εκμετάλλευσης ή της ανελευθερίας του άλλου συστήματος.
.
Μια υποσημείωση:
Το αναφέρω αυτό επειδή ζούμε σε μια χώρα όπου απαγορεύεται καθολικά η ελεύθερη κατασκήνωση. Θα πρέπει να κατοχυρωθεί το δικαίωμα κάποιου να ζει ελεύθερα, χωρίς μόνιμη στέγη, κατασκηνώνοντας σε έκταση που δεν ανήκει σε κάποιον και σε κάποια απόσταση από άλλες κατοικίες, φυσικά υπό προϋποθέσεις και με την τήρηση κανόνων με σκοπό κυρίως την προστασία του περιβάλλοντος και τη μη παρεμπόδιση άλλων στην άσκηση δικαιωμάτων τους.
.
Προσθήκη: Η Γη δεν μας ανήκει, της ανήκουμε.
11 σχόλια:
muy buen blog!!!! saludos desde argentina
saludos! :)
Ξακιναω αναποδα.
Η ελευθερη κατασκηνωση ειναι δικαιωμα (με τις προυποθεσεις του σεβασμου, που αναφερεις στο ποστ). Μεχρι τις αρχες του '80 ηταν πολυ διαδεδομενη. Οι απληστοι κλεφτες που σημερα αποκαλουνται ιδιοκτητες των "ρουμς" και παραλιακων ταβερνειων (αθλιες υποδομες, αθλια εξυπηρετηση, αθλιο φαγητο, τιμες Μανχαταν) λυσσαξαν μεχρι να καταφερουν να καταργηθει η ελευθερη κατασκηνωση στην Ελλαδα.
Τα υπολοιπα περι ιδιοκτησιας ειναι σωστα. Πιστευω ομως οτι εντασσονται σε ενα γενικοτερο οικονομικο μοντελο.
Πιστευω οτι το σημερινο οικονομικο μοντελο της "ελευθερης αγορας" ειναι ξεπερασμενο και μας κραταει πισω. Ενα καινουργιο πρεπει να ερθει και αυτο σιγουρα θα ασχολειται και με την ιδιοκτησια γης.
Οι ιδεες σου σωστες, αλλα υπαρχουν πολλες λεπτομερειες για ξεκαθαρισμα. Για παραδειγμα, πολλοι ανθρωποι θελουν (ειτε ειναι αναγκασμενοι απο τον τροπο ζωης τους) να ζουν με ενοικιο.
Αρα καποιος πρεπει να ειναι ιδιοκτητης και να μπορει να νοικιαζει κατοικιες.
Δεν θα ηθελα αυτος ο καποιος να ειναι το κρατος - θα προτιμουσα εναν αλλο ιδιωτη.
Περαστικός αυτά που αναφέρεις είναι απολύτως εφικτά και αναγκαία.
Η άποψή μου είναι ότι κατά ένα μεγάλο μέρος η οικονομική κρίση οφείλεται και στο ότι ο τιμές της γης και των ακινήτων έφτασαν στα ύψη το 2006.
Οικονομοτεχνικά τα πράγματα είναι απλά: ποιος είναι ένας μέσος μισθός και πόσες δόσεις μπορεί κάποιος να πληρώσεις στη διάρκεια όλης του της ζωής με ένα δεδομένο επιτόκιο.
Αν το δει κάποιος αυτό θα διαπιστώσει ότι με τις τιμές που είχαν φτάσει τα ακίνητα και η γη, ένας μισθωτός θα έπρεπε να εργάζεται σε όλη του τη ζωή για ένα και μόνο σπίτι (της κακιάς ώρας που δεν του προσέφερε καμία ποιότητα ζωής) δίνοντας πάνω από το μισό του εισόδημα.
Τώρα με την κρίση οι τιμές άρχισαν να πέφτουν λιγάκι, όχι παντού και όχι ακόμη αλλά αν ένας μισθωτός δεν έχει στέγη σίγουρα κάτω από κάποιες προυποθέσεις η κρίση θα τον ωφελήσει. Ακόμη και άνεργος να μείνει για ένα χρόνο αν μετά βρει εργασία θα έχει χάσει π.χ. 12 χιλ ευρώ εισόδημα από τον χρόνο ανεργίας κερδίζοντας ένα πολλαπλάσιο ποσό (ακόμη και 100,000 ευρώ) από την πτώση τιμής ακινήτων+επιτοκίων που θα μπορεί έτσι πιο εύκολα να αγοράσει.
Μην ξεχνάμε ότι και η οικονομική άνοδος των ΗΠΑ βασίστηκε στην επέκταση σε νέα, δωρεάν και παρθένα εδάφη.
Jolly Roger, το άκουσα αυτό για την ελεύθερη κατασκήνωση. Δεν είχα ασχοληθεί ποτέ, αλλά πιστεύω ότι είναι μια δυνατότητα που πρέπει να υπάρχει σε κάθε ελεύθερη χώρα και δικαιούται κάθε ελεύθερος άνθρωπος, είναι θέμα αρχής. Και εγώ τα βλέπω όλα αυτά σε ένα γενικότερο πλαίσιο, σε ένα πλαίσιο πραγματικής ελευθερίας, που δεν συνεπάγεται καταδυνάστευση και καταστροφή. Τα φαντάζομαι όλα αυτά σε συνδυασμό με νέους τρόπους δόμησης, φιλικούς προς το περιβάλλον, με ενεργειακή αυτάρκεια, με ολοκληρωμένη ανακύκλωση... Φαντάσου λέει η Ελλάδα να αποφάσιζε να οικοδομήσει μια πόλη πρότυπο με οικολογικές μεθόδους και τεχνολογίες, αποσυμφορίζοντας και την Αθήνα και η οποία θα αποτελούσε πρότυπο για τις αλλαγές στις άλλες πόλεις... ίσως ένα έναυσμα ανάπτυξης που θα μας έβγαζε από το τέλμα. Όνειρα...
Οι λεπτομέρειες είναι πάντα πολλές σε τέτοια σύνθετα ζητήματα και ίσως μόνο η πράξη να μπορεί να αποτελέσει τον οδηγό. Για το θέμα των ενοικίων για παράδειγμα ρόλο θα διαδραματίσει και το επίπεδο των τιμών, αν αυτό είναι αρκετά χαμηλό φαντάζομαι ότι η αγορά και η εν συνεχεία πώληση δεν θα ήταν πρόβλημα ή η με κάποιο άλλο τρόπο χρηματοδότηση και επαναδιάθεση. Κάτι άλλο θα μπορούσε να είναι η προοδευτικά αυξανόμενη φορολόγηση, ανάλογα και με τον αριθμό των τέκνων (ένα επιπλέον σπίτι για ενοικίαση ίσως να μην φορολογούνταν τόσο, μια οικογένεια με παιδιά ίσως να είχε ευνοϊκή αντιμετώπιση για την ιδιοκτησία περισσότερων κατοικιών κ.λπ.). Ακόμη και αν εμπλεκόταν το κράτος, η θέση του θα ήταν προσωρινού διαχειριστή και «ανακυκλωτή» κατοικιών, δεν θα αποφάσιζε τι θα κτιστεί και ποιος θα μείνει πού, αλλά ας μην ξεχνάμε ότι και σήμερα υπάρχουν παντού στεγαστικά προγράμματα κάποιας μορφής. Μέχρι πριν από λίγα χρόνια στην Ελλάδα η τιμή αγοράς ενός σπιτιού ήταν αυτή ενός μέτριου αυτοκινήτου. Δεν σκέφτομαι μόνο κάποιες επιμέρους μεταρρυθμίσεις, αλλά, όπως λες και εσύ, ένα νέο οικονομικό και κοινωνικό σύστημα. Φτηνή, φιλική προς το περιβάλλον στέγη, μια χώρα που δεν ανήκει μόνο σε λίγους, που δεν κόβεται σε «φιλέτα».
Greek Rider, σωστά, η «φούσκα των ακινήτων». Η οικολογική οργάνωση της ζωής μας μπορεί να γίνει αυτό το «νέο, δωρεάν και παρθένο έδαφος», τουλάχιστον μέχρι να φύγουν μερικοί για άλλους πλανήτες.
Παραθέτω μόνο κάποιες ιδέες για προβληματισμό, όχι κυβερνητικό πρόγραμμα, εκτός αν θέλετε δηλαδή... :)
Η γη δεν μας ανήκει, της ανήκουμε.
Εξαιρετική ανάρτηση Περαστικέ, συμφωνώ με τις απόψεις που διατυπώνεις. Προς τέτοιες κατευθύνσεις αντιλμαβάνομαι, κι εγώ, την πρόοδο.
Θα ήθελα να προσθέσω μερικές σκέψεις για να στηρίξω τα όσα γράφεις:
1) Η διάκριση χρήσης - εκμετάλλευσης είναι σημαντική: Πράγματι, είναι άλλο το να κατέχω κάτι με άμμεση χρήση (π.χ. το σπίτι που μένω, τα ρούχα που φοράω, κλπ), και άλλο το να διαθέτω έναν "τίτλο" σε κάτι που δεν χρησιμοποιώ (π.χ. σπίτα που νοικιάζω). Τα πράγματα που κατέχω είναι εκ φύσεως περιορισμένα, αφού έχουμε ένα μόνο σώμα, και μπορούμε να κάνουμε χρήση ενός πράγματος κάθε φορά, ενώ ΤΙΤΛΟΥΣ μπορώ να έχω για απεριόριστα περιουσιακά στοιχεία. Είμαστε υπέρ της κτήσης αλλά πρέπει να είμαστε πολύ επιφυλακτικοί με τους τίτλους ιδιοκτησίας, ειδικά αν κανείς δεν βάζει όρια.
2) Η λεγόμενη "φυσική θεωρία" της ιδιοκτησίας, λέει ότι αντικείμενο ιδιοκτησίας μπορεί να είναι κάτι που είναι "εξαντλήσιμο" και "προστατέψιμο", όπως είναι π.χ. ένα σπίτι ή ένα κομμάτι γής. Εξαντλήσιμο είναι κάτι που αν το χρησιμοποιήσω εγώ, δεν μπορεί να το χρησιμοποιήσει κάποιος άλλος. Αντίθετα, αντικείμενα ιδιοκτησίας δεν μπορεί να είναι πράγματα που δεν εξαντλούνται, δηλ. η χρήση του ίδιου πράγματος απο τον ένα, δεν περιορίζει τη χρήση απο τον άλλο. Π.χ. το νερό τη πηγής. Κανείς δεν μπορεί να πεί ότι το νερό της πηγής ή του ποταμού, ή η θάλασσα είναι δικά μου, γιατι η χρήση και απο άλλους δεν λιγοστεύει τη χρήση του ιδιοκτήτη. Στην ίδια κατηγορία μπαίνει και η γνώση, ή η πνευματική ιδιοκτησία.
Σχετικά με την "προστατεψιμότητα": Ένα μέτρο της αδικίας που συνεπάγεται η ιδιοκτησία ενός πράγματος, μας το δίνει η προσπάθεια που χρειάζεται για να αποκλείσουμε τους άλλους. Δεν χρειάζεται σχεδόν καθόλου βία για να προστατέψω τα προσωπικά μου αντικείμενα ή το σπίτι που μένω. Αντίθετα σπίτια, χωράφια, αυτοκίνητα, σκάφη που σπάνια χρησιμοποιώ, χρειάζονται μεγάλη προσπάθεια για να προστατευτούν. Η πευματική ιδιοκτησία, οι πατένες, κλπ, χρειάζονται ακομη μεγαλύτερη προσπάθεια και την αποφασιστική αρωγή του κράτους, κ.ο.κ.
3) Ελεύθερη χρήση ενός αγαθού, δεν σημαίνει χρήση χωρίς κανόνες (π.χ. για την περίπτωση της κατασκήνωσης, η του ψαρέματος). Αντίθετα, σημαίνει την υιοθέτηση τέτοιων κανόνων που να επιτρέπουν την ιδια χρήση απο όλους. Άρα, όποιος κατασκηνώνει ελεύθερα, είναι υποχρεωμένος να μη ρυπαίνει, να μην κάνει φασαρία, κλπ, έτσι ώστε το κοινό αγαθό της παραλίας, ή του δάσους να είναι προστιτό σε όποιον άλλον θέλει να κάνει την ίδια χρήση. Ούτε ο ψαρράς μπορεί αν ψαρεύει με δυναμίτες καταστρέφοντας τον ψαρότοπο. Έτσι μόνο αποφεύγουμε την "τραγωδία των κοινων".
4) Το σημαντικότερο επιχείρημα υπέρ της, χωρίς όρα, ιδιωτικής ιδιοκτησίας είναι ότι συντελεί στην "οικονομικής ανάπτυξη" απο 2 σκοπιές:
α) διότι το κίνητρο του πλουτισμού ωθεί σε μεγαλύτερη παραγωγή
β) διότι μόνο όποιος έχει συσσωρεύσει πλούτο μπορεί να επενδύσει.
Εδώ νομίζω ότι πρέπει να αντιτάξουμε ένα τελείως διαφορετικό όραμα στο τι σημαίνει "ανάπτυξη".
Επιπρόσθετα, όταν αποδεδειγμένα η αυξημένη παραγωγή δεν απορρέει σε όλη την κοινωνία αλλά σε ορισμένα μέλη της μόνο, δεν μπορούμε να πάρουμε το επιχείρημα στα σοβαρά.
Ελπίζω να μην κούρασα...
NP, καθόλου δεν κούρασες, είσαι πάντα ενδιαφέρων συζητητής. Θίγεις σημαντικά σημεία. Προσθέτω ότι πλέον ακόμη και πράγματα που θεωρούσαμε μη εξαντλήσιμα αποδεικνύονται εξαντλήσιμα, με πρώτο και κυριότερο το νερό της πηγής που κινδυνεύει από την υπεράντληση ή, τουλάχιστον, μπορούν να καταστραφούν ή να μολυνθούν (όπως ο αέρας). Σύμφωνα και με όσα λες στο σημείο 3, αυτό σημαίνει ότι πρέπει να τα προστατεύουμε και να τα σεβόμαστε, όχι φυσικά υπέρ κάποιου ιδιοκτήτη, αλλά υπέρ του συνόλου. Για αυτό είναι απαραίτητη η οικοδόμηση μιας περιβαλλοντικής συνείδησης που θα πρέπει να συνδέεται και με τις απόψεις περί ιδιοκτησίας. Για παράδειγμα, το ότι μου ανήκει ένα χωράφι δεν σημαίνει ότι μπορώ να ρίχνω τοξικά σε αυτό, καθώς επηρεάζω τα διπλανά χωράφια, τη φύση - που πιστεύω ότι έχει εγγενή και όχι μόνο χρηστική αξία - και το κοινωνικό σύνολο (εξωτερικότητες). Αν το καλοσκεφτείς, αυτή η στροφή προς το περιβάλλον συνεπάγεται περαιτέρω περιορισμό των δικαιωμάτων που απορρέουν από αυτό που λέμε «ιδιοκτησία», καθώς το σύνολο αποκτά έννομο συμφέρον στην ιδιοκτησία κάποιου ατόμου/οντότητας.
Για το θέμα του πλουτισμού, νομίζω ότι το κρίσιμο σημείο είναι «χωρίς όρια». Δεν αρνούμαι σε κανέναν το δικαίωμα να προσπαθεί να βελτιώσει την υλική θέση του, αλλά με κανόνες και όρια που εξασφαλίζουν ότι κάποιος δεν καθίσταται από πολίτης οιονεί βαρώνος/μονάρχης/κράτος. Νομίζω ότι ο εύλογος πλουτισμός αρκεί και αποτελεί επαρκές και θεμιτό κίνητρο, μεταξύ άλλων, για τη δράση μας. Εκ των πραγμάτων, οι πολύ ισχυροί οικονομικά δεν είναι ακριβώς ίσοι με όλους τους άλλους έναντι του νόμου και του κράτους, καθώς η ισχύς και επιρροή που έχουν τους προσδίδει πολιτική δύναμη και οιονεί θεσμικό ρόλο. Πολλές φορές ακούμε φράσεις του τύπου «Αυτόν πιάσανε; Ξέρεις σε πόσους δίνει ψωμί αυτός;» από τρομοκρατημένους υπαλλήλους όταν μαθαίνουν ότι το αφεντικό του συλλαμβάνεται ή κατηγορείται για μίζες ή άλλες αιτίες. Πώς μπορείς να επιβάλλεις μεγάλο πρόστιμο και το σεβασμό του νόμου σε μια μεγάλη εταιρεία όταν παρανομεί ή όταν απειλεί με απολύσεις εάν εμφανίσει ζημίες ή μειωθούν τα κέρδη της; Θα πρέπει ενδεχομένως να υπάρχει αυξημένη λογοδοσία για τους διευθυντές ή τους μετόχους με υψηλό ποσοστό συμμετοχής, αλλά και άλλα μέτρα. Η υπερβολικά μεγάλη συγκέντρωση περιουσίας και οικονομικής ισχύος αντιβαίνει στη δημοκρατία και σε ένα κράτος δικαίου. Ακόμη και οι Αμερικανοί καπιταλιστές κάτι είχαν ψυλλιαστεί θέτοντας σε ισχύ αντιμονοπωλιακούς νόμους και υποχρεώνοντας εταιρείες-κολοσσούς σε διάσπαση σε περισσότερες επιχειρήσεις δια νόμου και πιστεύω ότι αυτό δεν είχε ως αποκλειστικό αντικείμενο τις τιμές. Εν τέλει, ο χωρίς όρια πλουτισμός είναι αντίθετος ακόμη και στην ελεύθερη αγορά που βασίζεται στη συμμετοχή μεγάλου αριθμού «παικτών». Το Monopoly, όπως και κάθε άλλο παιχνίδι, τελειώνει όταν πετάξεις όλους τους άλλους παίκτες έξω :-)
Κάποτε ήθελα να ζήσω σε μία εναλλακτική κοινότητα με ανθρώπους που θα μοιραζόμασταν τις ίδιες ιδέες κλπ. Από την εφηβεία με μάγευε η προοπτική μιάς ζωής τύπου κιμπούτς. Τελικά έχω καταλήξει ότι μάλλον προτιμώ μία τύπου Ροβινσώνα.
Οι άνθρωποι θα παραμένουν άνθρωποι, απίστευτα αγροίκοι, ρηχοί και ασεβείς. Προτιμώ την μοναξιά και τα άγρια θηρία. Που ξέρεις, μπορεί να καταλήξω έτσι.
"Το Monopoly, όπως και κάθε άλλο παιχνίδι, τελειώνει όταν πετάξεις όλους τους άλλους παίκτες έξω."
Τα είπες όλα, δεν έχω να συμπληρώσω τίποτα.
Χαίρε.
Γεια σου, Ellinida. Έχω καταλάβει ότι είσαι ανήσυχο πνεύμα :) Ο βασικός λόγος για να ζεις με άλλους είναι, όπως σε κάθε κοινωνική συνύπαρξη, η ανάγκη, οι καλύτερες πιθανότητες επιβίωσης και οι ευκολίες, υψηλό όμως το τίμημα. Και εγώ φαντασιώνομαι ότι ζω σαν μοναχικός λύκος.
Όσο υπάρχουν off-shore, τίποτα απ' όσα (σωστά) λες δεν μπορεί να γίνει.
ΑΝ υπάρχει η βούληση για τέτοιου είδους αλλαγές, από εκεί πρέπει να ξεκινήσει κανείς.
ikor, πρόβλημα οι off-shore, αν έχουν βέβαια ακίνητη περιουσία στη χώρα, μπορούν να φορολογούνται και αυτές αναλόγως... Όσο για τη βούληση, σίγουρα ούτε υπάρχει ούτε νομίζω ότι οι πολιτικοί μας σκέφτονται «έξω από το κουτί».
Δημοσίευση σχολίου