Caveat Emptor* ή Οι τράπεζες είναι φίλοι μας

Θυμήθηκα, με αφορμή μια συζήτηση εχθές, Κυριακή, τη σύντομη παραμονή μου σε μια τράπεζα όπου είχα προσληφθεί πριν από πολλά χρόνια. Εφοδιασμένος με το μάστερ στη χρηματοοικονομία και τα οικονομικά επιχειρήσεων από πανεπιστήμιο της Γηραιάς Αλβιόνος, είδα κάποια στιγμή να μου ανοίγονται οι πύλες του παραδείσου. Πόσο κράτησε η σταδιοδρομία μου μέχρι να αποφασίσω ότι αυτά δεν είναι για μένα; Τρεις μήνες περίπου συν ή πλην κάποιες μέρες. Πολλά ήταν αυτά που με ενοχλούσαν, αλλά οφείλω να ομολογήσω ότι ακόμη και αν ήταν καλύτερες οι συνθήκες δεν νομίζω ότι το συγκεκριμένο είδος εργασίας μου ταίριαζε. Θυμάμαι ότι αρχικά είχα τοποθετηθεί στα κεντρικά της τράπεζας, εν είδει προσαρμογής, αλλά η αληθινή καταστροφή ήταν όταν τοποθετήθηκα, προαλειφόμενος χρηματοοικονομικός σύμβουλος, σε υποκατάστημα. Αναπολώ "νοσταλγικά" αυτή την περίοδο. Ποτέ άλλοτε δεν είχα ακούσει τόσο χέβι μέταλ, δεν είχα τόσα ξεσπάσματα νεύρων δεν φανταζόμουν τόσες σκηνές βίας και δεν μίσησα τόσο την κοινωνία (αυτό το τελευταίο συζητήσιμο).

Γιατί όμως αυτός ο πρόλογος; Θα ήθελα να αναφέρω ένα περιστατικό το οποίο μου είχε κάνει εντύπωση τότε και το οποίο θεωρώ ενδεικτικό του τρόπου με τον οποίο λειτουργούν, όχι μόνο οι τράπεζες, αλλά και πολλοί άλλοι οργανισμοί στην υπέροχη πατρίδα μας και του τρόπου με τον οποίο αντιμετωπίζουν τους πελάτες ή άλλους που συναλλάσσονται μαζί τους. Ήταν ένα πρωινό, στο πλαίσιο της ενημέρωσης πριν από το άνοιγμα του υποκαταστήματος που η διευθύντρια έδινε κάποιες οδηγίες, απευθυνόμενη στους ταμίες. Ένά τέλος που εισέπραττε η τράπεζα υπέρ του δημοσίου είχε καταργηθεί, ωστόσο, ήταν απόφαση της τράπεζας να εξακολουθήσει να το εισπράττει, μετατρέποντάς το αυτόματα σε αύξηση της δικής της αμοιβής. Φυσικά, οι πελάτες θα ήταν δύσκολο έως αδύνατον να αντιληφθούν αυτή την αύξηση, συνεχίζοντας να έχουν την εντύπωση ότι καταβάλλουν το συγκεκριμένο τέλος. Το καλύτερο όμως δεν είναι αυτό. Το καλύτερο είναι ότι η διευθύντρια συνέχισε λέγοντας ότι εάν κάποιος πελάτης (υποψιασμένος/ ενημερωμένος/ τσαμπουκαλεμένος) ήταν ενήμερος του θέματος και διαμαρτυρόταν/ άρχιζε τα μπινελίκια, τότε και μόνο τότε ο ταμίας θα έκανε όπισθεν ολοταχώς και θα αφαιρούσε το τέλος από τη συναλλαγή - ουσιαστικά αναλαμβάνοντας ο ίδιος την ευθύνη και παριστάνοντας τον άσχετο, καθώς, φυσικά, μια τράπεζα δεν είναι δυνατόν να χρεώνει επιλεκτικά τους πελάτες της ανάλογα με το πόσο ενημερωμένοι είναι ή δεν είναι αυτοί ή του πόσο έντονα διαμαρτύρονται και να υιοθετεί τέτοιες πρακτικές, εκτός εάν κάνω λάθος. Σε ερώτησή μου εάν αυτό ήταν δεοντολογικό, η απάντηση ήταν ότι η τράπεζα έχει το δικαίωμα να καθορίζει τις τιμές των υπηρεσιών της. Δεν επέμεινα, καταπίνοντας ακόμη λίγο σκοτάδι.

Καθώς δεν έχω διάθεση για κηρύγματα από άμβωνος, τις κρίσεις τις αφήνω σε εσάς. Αυτές είναι οι εντιμότατες τράπεζες στις οποίες έχουμε εναποθέσει τις τύχες της οικονομίας μας, που ελέγχουν τη ζωή - κυριολεκτικά- τόσων συμπολιτών μας (εγώ δεν δανείζομαι) και που μας χρεώνουν για το προνόμιο να καταθέτουμε τα χρήματά μας σε αυτές ώστε να τα εκμεταλλεύονται.

Να φυλάγεστε από τους ληστές με τα όπλα, να φυλάγεστε και από τους ληστές με τις γραβάτες. Μη δέχεστε τίποτα στην ονομαστική του αξία και ίσως εκεί που πρέπει να φωνάζετε πιο δυνατά δεν είναι στη λαϊκή αγορά, αλλά στο γραφείο με την επένδυση από ξύλο και την ακριβή μοκέτα και όπου κάτω από ένα επίχρισμα πολιτισμού βρίσκεται καμουφλαρισμένη η χειρότερη βαρβαρότητα. Από τη μία μας απειλεί το χάος και από την άλλη η τυραννία. Άκουσα πάλι πρόσφατα την ωραία φράση ότι η κοινωνία μας δεν είναι παρά μια οργανωμένη ζούγκλα (το "οργανωμένη" ίσως να είναι υπερβολή για το κράτος μας).

* Ας προσέχει ο αγοραστής (αρχή βάσει της οποίας ο αγοραστής/καταναλωτής οφείλει να ελέγχει αυτό που αγοράζει ενώ μετά την αγορά δεν αναγνωρίζεται καμία ευθύνη από πλευράς πωλητή) - Κοινώς, ας προσέχατε.