Κάποια σημεία για την ανώτατη παιδεία

- Φυσικά και μπορούμε να του κάνουμε ό,τι θέλουμε, μας καλύπτει το άσυλό του!

> Το κράτος οφείλει να διασφαλίζει τη δυνατότητα πρόσβασης όλων στην ανώτατη παιδεία, αυτό όμως δεν σημαίνει ότι πρέπει να τη μονοπωλεί! Το ένα απέχει έτη φωτός από το άλλο.

> Το κρατικό μονοπώλιο της ανώτατης παιδείας (γιατί μόνο αυτής αλήθεια, γιατί όχι των άλλων βαθμίδων;) συνιστά σύμπτωμα ολοκληρωτισμού. Αυτό το οποίο πάντοτε απαιτεί δικαιολόγηση και τεκμηρίωση είναι η απαγόρευση, όχι η ελευθερία να κάνεις κάτι.

> Η παιδεία είναι στόχος και όχι μέσο εξυπηρέτησης αλλότριων στόχων κρατικής πολιτικής. Αυτό για όσους υποκριτικά αναφέρονται σε δευτερογενή θέματα (μαρασμός περιφερειακών πανεπιστημίων, εάν θα ωφεληθούν ή όχι τα κρατικά πανεπιστήμια από τον ανταγωνισμό κ.λπ.). Ένα ιδιωτικό πανεπιστήμιο υπηρετεί το σκοπό της παροχής παιδείας, όπως και ένα κρατικό πανεπιστήμιο. Η εκπλήρωση αυτής της αποστολής είναι η μοναδική προϋπόθεση που χρειάζεται. Σε περίπτωση αναθεώρησης του άρθρου 16, είμαι αντίθετος στο να επιτραπεί η ίδρυση αποκλειστικά μη κρατικών πανεπιστημίων με τον περιορισμό αυτά να είναι "μη κερδοσκοπικά". Πρέπει να επιτραπεί και η ίδρυση ιδρυμάτων κερδοσκοπικού χαρακτήρα. Εάν είμαι διατεθειμένος να διαθέσω τα χρήματά μου για να αποκτήσω παιδεία και κάποιος ο οποίος πληροί τις προϋποθέσεις είναι διατεθειμένος να μου την παράσχει, δεν έχει κανένας δικαίωμα να απαγορέψει αυτή τη συναλλαγή. Η παιδεία είναι πλούτος, με όποιον τόπο και αν αποκτάται, και η κοινωνία έχει κάθε συμφέρον αναγνώρισης των προσόντων που αποκτά κάποιος με τις σπουδές του.

> Είναι μεγάλη υποκρισία να μιλάμε για δωρεάν δημόσια ανώτατη εκπαίδευση όταν το κόστος σπουδών, π.χ. σε μια άλλη πόλη, είναι τόσο δυσβάσταχτο, ώστε πολλές φορές να συμφέρουν οικονομικά οι σπουδές στο εξωτερικό. Πραγματικά, σε ένα πανεπιστήμιο της Αγγλίας (αναφέρομαι στη χώρα διότι φοίτησα εκεί) μπορεί να έχει κάποιος εξαιρετικά χαμηλό κόστος στέγασης και σίτισης, σε αξιοπρεπέστατες υποδομές (δεν θέλω να αναφερθώ στις αντίστοιχες υποδομές των ελληνικών πανεπιστημίων). Είναι ντροπή και κατάντια να αντιτείνουν κάποιοι ξεδιάντροπα ότι εάν ιδρυθούν ιδιωτικά πανεπιστήμια θα μαραζώσουν τα περιφερειακά κρατικά πανεπιστήμια με δυσμενείς οικονομικές συνέπειες για τις τοπικές κοινωνίες, αποδεχόμενοι ουσιαστικά την αφαίμαξη και τη στυγνή εκμετάλλευση που υφίστανται οι σπουδαστές και οι οικογένειές τους για σπουδές σε ανεπαρκή ιδρύματα. Με άλλα λόγια, το κράτος, αδυνατώντας να ενισχύσει με ορθολογικό τρόπο την περιφέρεια, παραδίδει βορά στα χέρια των τοπικών ιδιοκτητών παραπηγμάτων και σε άλλα τοπικά συμφέροντα τους φοιτητές και τους γονείς τους, και αυτό είναι αποδεκτό! Εύγε!

> Τις ανησυχίες πολλών, ιδίως ακαδημαϊκών, για το πώς θα διασφαλίζεται η ποιότητα της παρεχόμενης εκπαίδευσης από τα ιδιωτικά πανεπιστήμια μόνο ως φαιδρότητα μπορώ να την εκλάβω, με δεδομένο το επίπεδο δαπέδου πολλών ελληνικών πανεπιστημίων και της χαμηλής ποιότητας της ανώτατης εκπαίδευσης στην Ελλάδα εν γένει (με βάση και αξιολογήσεις διεθνών οργανισμών). Πέραν του όποιου πλαισίου μπορεί να ισχύει και των μηχανισμών αξιολόγησης (αλήθεια, αυτή την "αξιολόγηση" δεν είναι που πεισματικά αρνούνται οι πανεπιστημιακοί για τα κρατικά πανεπιστήμια όπου διδάσκουν;), η καλύτερη εξασφάλιση για το επίπεδο των σπουδών ενός ιδιωτικού πανεπιστημίου είναι ότι αυτός ο οποίος πληρώνει για τις σπουδές του, απαιτεί συνήθως αυτές να έχουν κάποιο αντίκρισμα στην αγορά εργασίας. Τελικά, οι αντιρρήσεις που εκφράζονται για τις όποιες μεταρρυθμίσεις φάσκουν και αντιφάσκουν. Πότε ανησυχούν για την ποιότητα των ιδιωτικών πανεπιστημίων που θα ιδρυθούν, πότε ανησυχούν για το πώς θα τα ανταγωνιστούν τα κρατικά πανεπιστήμια, συχνά οι ίδιοι άνθρωποι, στην ίδια συζήτηση. Η ουσία είναι να μη γίνει καμία αλλαγή και να μείνουν όλα ως έχουν.

> Τα χρήματα δεν είναι πανάκεια για τα προβλήματα της παιδείας μας όπως θέλουν να μας πείσουν μερικοί, καλοπροαίρετα ή υστερόβουλα. Η έλλειψή τους είναι πρόβλημα, αλλά μεγαλύτερο πρόβλημα είναι ο τρόπος με τον οποίο λειτουργούν σήμερα τα πανεπιστήμια, η ασυδοσία, η απουσία ελέγχου η απουσία αξιολόγησης και το γεγονός ότι τα περισσότερα λειτουργούν σχεδόν αποκλειστικά ως εξεταστικά κέντρα όπου οι φοιτητές προσέρχονται περιοδικά για να υποβληθούν σε κάποιες εξετάσεις. Γιατί δεν μετατρέπονται σε ιδρύματα φοίτησης δι' αλληλογραφίας; Ακόμη καλύτερα, προτείνω την κατάργηση των εισαγωγικών εξετάσεων και όποιος πολίτης θέλει και έχει διάθεση για μελέτη, να διαβάζει μόνος του μερικά συγγράμματα, να προσέρχεται σε ένα πανεπιστήμιο, να γράφει εξετάσεις και όταν με το καλό μετά από χρόνια και καιρούς συμπληρώνει τα απαιτούμενα μαθήματα, να λαμβάνει ένα πτυχίο.

> Μεγάλο μέρος των αντιδράσεων οφείλεται στην εδραιωμένη στη χώρα μας αντίληψη του να θεωρείται ένα δημόσιο λειτούργημα/ίδρυμα/υπηρεσία/τομέας ιδιωτικό μαγαζάκι το οποίο πρέπει να ελέγχουν αποκλειστικά οι υποτιθέμενοι λειτουργοί του και το οποίο συχνότατα χρησιμοποιούν για να υπηρετούν τα δικά τους ιδιωτικά συμφέροντα, σκοπιμότητες (πολιτικές ή άλλες), ακόμη και για την υπεξαίρεση δημόσιου ή κοινοτικού χρήματος (πόσες τέτοιες υποθέσεις δεν έχουν δει το φως της δημοσιότητας;) Η διαφθορά και η αθέμιτη συναλλαγή ζει και βασιλεύσει και στο χώρο της εκπαίδευσης όπως και σε άλλους τομείς. Τα πανεπιστήμια δεν είναι υπόθεση των ακαδημαϊκών περισσότερο από όσο η αστυνομία είναι υπόθεση των αστυνομικών ή η δικαιοσύνη είναι υπόθεση των δικαστικών.

> Για όσους δεν το έχουν πάρει χαμπάρι, είτε αλλάξουμε είτε δεν αλλάξουμε το άρθρο 16, είτε θέσουμε είτε δεν θέσουμε τον περιορισμό περί μη κερδοσκοπικών μη κρατικών πανεπιστημίων, πολύ σύντομα η ΕΕ θα μας υποχρεώσει σε αναγνώριση των τίτλων σπουδών που έχουν χορηγηθεί από εργαστήρια ελευθέρων σπουδών στην Ελλάδα και τα οποία συνεργάζονται με ευρωπαϊκά πανεπιστήμια. Μόνο εγώ βλέπω το σχιζοφρενικό της κατάστασης σε ένα περιβάλλον όπου το σύνταγμα θα εξακολουθήσει να απαγορεύει την ίδρυση μη κρατικών πανεπιστημίων ή θα επιτρέπει την ίδρυση μόνο μη κερδοσκοπικών πανεπιστημίων, θα αναγνωρίζονται παράλληλα πλήρη δικαιώματα πανεπιστημιακών σπουδών σε αποφοίτους των εν λόγω ιδιωτικών και κερδοσκοπικών ιδρυμάτων; Επίσης, θα αναγνωρίζουμε τη δυνατότητα παροχής τέτοιων σπουδών σε κάθε ιδιώτη που θα έχει εξασφαλίσει τη σχετική συνεργασία με ένα εκπαιδευτικό ίδρυμα του εξωτερικού, ουσιαστικά ανεξαρτήτως κύρους, αρκεί να λειτουργεί νόμιμα σε κράτος της ΕΕ, αλλά θα την αρνούμαστε σε κάθε εγχώριο φορέα, ανεξαρτήτως δυνατότητας παροχής υψηλού επιπέδου σπουδών, εάν δεν έχει αυτή τη συνεργασία; Ησυχία παρακαλώ, η χώρα/η κυβέρνηση/οι εκπαιδευτικοί/οι φοιτητικές οργανώσεις κοιμούνται... ή κάνουν πως κοιμούνται.

> Κάποιοι φαίνεται ότι προτιμούν τη μετανάστευση φοιτητών και τη μεγάλη απώλεια χρημάτων στο εξωτερικό για την ενίσχυση των εκεί ιδρυμάτων, ακόμη και σε χώρες με πανεπιστήμια β' διαλογής, οι σπουδές στα οποία όμως αναγνωρίζονται από το ελληνικό κράτος, παρά την ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων στο εσωτερικό, με τις συνεπαγόμενες επενδύσεις και την εξασφάλιση θέσεων εργασίας για έλληνες επιστήμονες, την αποδυνάμωση της παραπαιδείας στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση (αφού η το δίλημμα για πολλές οικογένειες δεν θα είναι αποκλειστικά επιτυχία στις εξετάσεις ή φυγή στο εξωτερικό) και τα όποια άλλα οφέλη και, σε τελική ανάλυση, με δυνατότητα ελέγχου της ποιότητας των σπουδών.

> Η αίσθηση που έχω είναι ότι όσοι αντιδρούν στις αλλαγές που συζητούνται σήμερα απλώς δεν θέλουν να συμβεί καμία αλλαγή - ποτέ!

Αναγνώστη, τα έγραφα όλα αυτά όταν σκέφθηκα το απόλυτο επιχείρημα για τη μη αναγνώριση των εργαστηρίων ελευθέρων σπουδών ως πανεπιστημίων. Σκέψου τι έχει να γίνει εάν τεθούν υπό κρατικό έλεγχο ή υποχρεωθούν να λειτουργούν με καθορισμένο από το κράτος τρόπο ή καπελωθούν και αυτά από το εκπαιδευτικό-πολιτικό κατεστημένο ή - φρίκη της φρίκης - θεωρηθούν και οι δικοί τους χώροι "άσυλο". ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΚΑΤΑΝΤΗΣΟΥΝ ΣΑΝ ΤΑ ΚΡΑΤΙΚΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑ!!! Και όλα αυτά γιατί; Για να μπορούν και οι δικοί τους απόφοιτοι να μπαίνουν στο λίμπο του Δημοσίου; Όχι, καλύτερα έτσι!

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Δεν νομίζω ότι έχει σχέση, αλλά δεν θέλω να στερήσω από πιθανούς συζητητές την ευκαιρία να μου καταλογίσουν μεροληψία, για αυτό θα αναφέρω ότι έκανα το πρώτο στάδιο των σπουδών μου σε εργαστήριο ελευθέρων σπουδών, σε κάποιο κολέγιο. Να μην ξεχάσω να συμπληρώσω ότι φοίτησα επί τέσσερα έτη εντελώς δωρεάν λόγω της υψηλής βαθμολογίας μου, όταν κάποιοι συνομήλικοί μου πλήρωναν ακριβά τις δικές τους σπουδές σε δημόσια πανεπιστήμια ή, ακόμη χειρότερα, σε ΤΕΙ τεχνολόγων μεγεθυντών πέους στο Στραβό Νερό, καταβάλλοντας αστρονομικά ποσά σε ενοίκιο για εκείνο τον μετασκευασμένο κοτέτσι και έχοντας εξασφαλίσει ένα πλούτο αμάθειας και πολλά χρόνια ανεργίας. Γράφω όλα τα παραπάνω επειδή συνήθως εκφράζω τις απόψεις μου για ορισμένα βασικά θέματα. Στην ηλικία μου, με χρόνια στην αγορά εργασίας και ήδη με μια επαγγελματική πορεία που απέχει πολύ από το στάδιο των σπουδών δεν έχω κανένα συμφέρον από τις όποιες εξελίξεις. Παιδιά δεν έχω ούτε επιθυμώ να αποκτήσω, καθώς είμαι φύσει απαισιόδοξος. Παρακολουθώ τις εξελίξεις ως παρατηρητής και χαμογελώ πού και πού με τις όποιες φαιδρότητες. Σε αυτή τη χώρα, όποιος παίρνει τα πράγματα στα σοβαρά υποφέρει, κάτι που ξεχνάω συχνά.

Να μην ξεχάσω και κάτι τελευταίο, τον ορισμό του πανεπιστημιακού ασύλου:

Να επιβάλλεις καθεστώς τρόμου και ανελευθερίας, να προβαίνεις σε κάθε παρανομία, να πλακώνεις στο ξύλο όποιον διαφωνεί μαζί σου και να απαγορεύεις στον συμφοιτητή σου να αποκτήσει παιδεία (εάν τύχει να είσαι και εσύ, ο καταληψίας-αριστεριστής-αναρχοαυτόνομος-κουκουλοφόρος-διακινητής ναρκωτικών φοιτητής) επικαλούμενος την ιερότητα του πανεπιστημίου ως χώρου παροχής παιδείας και ελεύθερης ανταλλαγής ιδεών - ενώ καταστρέφεις το ίδιο το πανεπιστήμιο και όσα αυτό εκπροσωπεί.